مهدی کریمی
چکیده
نگاه مسئولانه به محیطزیست و شأن اخلاقی آن از دین و جهانبینی انسان نشأت میگیرد. بر همین اساس و با سرعت یافتن روند تخریب محیطزیست در عصر حاضر، توجه به مقولههای مسئولیتپذیری، دین و اخلاق زیستمحیطی افزایش یافته است. این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل نشان میدهد، علیرغم حجم بالای پژوهشهای صورتگرفته در این حوزه در ایران، ...
بیشتر
نگاه مسئولانه به محیطزیست و شأن اخلاقی آن از دین و جهانبینی انسان نشأت میگیرد. بر همین اساس و با سرعت یافتن روند تخریب محیطزیست در عصر حاضر، توجه به مقولههای مسئولیتپذیری، دین و اخلاق زیستمحیطی افزایش یافته است. این مقاله با استفاده از روش فراتحلیل نشان میدهد، علیرغم حجم بالای پژوهشهای صورتگرفته در این حوزه در ایران، این مطالعات از آسیبهای جدی رنج میبرند. تمامی مقالات منتشرشده در بازه زمانی 1397 تا 1402 با نوعی بحران روش پژوهش روبهرو هستند، به طوری که اغلب آنها از نوع توصیفی-تحلیلی بوده و با رویکرد کمّی تدوین شدهاند. همچنین بررسی پژوهشهای منتشرشده نشان میدهد، نوعی فقر روششناسی، پژوهشی و فلسفی در ایران در حوزه اخلاق، دین و مسئولیتپذیری زیستمحیطی وجود دارد. این مقاله پیشنهاد میکند، تلاش علمی مضاعفی جهت تببین اهمیت محیط زیست نزد ادیان و مذاهب صورت گیرد، بنیانی فلسفی برای اهمیت مسئولیتپذیری، دین و اخلاق زیستمحیطی پایهگذاری شود و آموزش و قانونگذاری متناسب مدنظر قرار گیرد.
سمیه شمسی؛ محسن جاهد؛ سیداسماعیل سیدهاشمی
چکیده
در میان مواجهههای گوناگون با نظریه تکامل، الهیدانانِ تکاملگرایی هستند که تلاش میکنند خداباوری و تکامل را با یکدیگر همراه و همخوان معرفی کنند. جاناف.هات - الهیدانِ معتقد به تکامل- الهیات را مؤید و حامی نظریه تکامل میداند و با نقد الهیات سنتی، بر این باور است که الهیات باید با علم به روزرسانی شود، چرا که در غیر این صورت حذف ...
بیشتر
در میان مواجهههای گوناگون با نظریه تکامل، الهیدانانِ تکاملگرایی هستند که تلاش میکنند خداباوری و تکامل را با یکدیگر همراه و همخوان معرفی کنند. جاناف.هات - الهیدانِ معتقد به تکامل- الهیات را مؤید و حامی نظریه تکامل میداند و با نقد الهیات سنتی، بر این باور است که الهیات باید با علم به روزرسانی شود، چرا که در غیر این صورت حذف خواهد شد. هات برای طرح هماهنگی و ارتباط تنگاتنگِ الهیات و تکامل، نظریه «متافیزیک آینده» را ارائه میکند که مطابق آن، تکامل نه تنها مورد تایید الهیات است، بلکه تنها تبیین صحیحی که از تکامل میتوان ارائه داد، الهیات معطوف به "متافیزیک آینده" است. این پژوهش به بررسی نقدهای جاناف.هات به مبانیِ فلسفیِ ملحدان تکاملگرا و همچنین متافیزیک پیشنهادیاش میپردازد. مهمترین نقدهای هات به ملحدین را می توان نقد طبیعتگرایی، مونیسم تبیینی و علم باوریِ ملحدین و همچنین نادیده گرفتن جایگاه "باور" در بنیاد اعتقاداتشان دانست. در مقابل، رویکردهای هات را نیز می توان از زاویهی: ابتنای متافیزیک بر دین، سنگ اندازی بر سر راه تقلیل گرایی، پذیرش بی قید و شرط قاعدهی تیغ اوکام، تأویلگرایی و خداشناسیِ معیوب و ناامیدکننده، مورد انتقاد اساسی قرار داد.
مرتضی نقره ای؛ مقصود امین خندقی
چکیده
الهیات برنامهدرسی یک قلمرو نوظهور و نهچندان شناختهشده در حوزه مطالعات برنامهدرسی است. هدف این مطالعه ارائه تعریفی جامع از الهیات برنامه درسی و عرضه گونهشناسی آن با توجه به وضعیت موجود و ظرفیتهای بالقوه این قلمرو است. ازاینرو، گونههای مختلف الهیات برنامه درسی شناسایی شد. سپس، بر اساس تعریفی جامع از الهیات برنامه ...
بیشتر
الهیات برنامهدرسی یک قلمرو نوظهور و نهچندان شناختهشده در حوزه مطالعات برنامهدرسی است. هدف این مطالعه ارائه تعریفی جامع از الهیات برنامه درسی و عرضه گونهشناسی آن با توجه به وضعیت موجود و ظرفیتهای بالقوه این قلمرو است. ازاینرو، گونههای مختلف الهیات برنامه درسی شناسایی شد. سپس، بر اساس تعریفی جامع از الهیات برنامه درسی و نگاهی اسلامی به دانش الهیات و برنامه درسی، گونهشناسی اولیه اصلاح شد. نتایج بیانگر امکان تصور قلمرویی جدید تحت عنوان الهیات مطالعات برنامه درسی است که هم رسالتی الهیاتی برای تفسیر الهیاتی وضع موجود و تاریخ رشته برنامه درسی را بر عهده دارد، هم به کمک تفسیر تربیتیِ الهیات اسلامی، به شکلگیری دانش برنامه درسی اسلامی کمک میکند
غلامرضا صادقیان؛ هادی صمدی؛ کیوان الستی
چکیده
مقالة حاضر به دیدگاه چارلز سندرز پیرس، معمار پراگماتیسم دربارة رابطة علم و دین میپردازد. اندیشههای پیرس، بجز اهمیت ذاتی، از جهت تأثیر بر ویلیام جیمز و جان دیویی، دو تن از سرآمدان پراگماتیسم و معماران حوزة اندیشه و فرهنگ و آموزش امریکا اهمیت مضاعف دارد. در دعوی اصلی مقاله استدلال میکنیم با آنکه پیرس به گفتوگوی علم و دین اعتقاد ...
بیشتر
مقالة حاضر به دیدگاه چارلز سندرز پیرس، معمار پراگماتیسم دربارة رابطة علم و دین میپردازد. اندیشههای پیرس، بجز اهمیت ذاتی، از جهت تأثیر بر ویلیام جیمز و جان دیویی، دو تن از سرآمدان پراگماتیسم و معماران حوزة اندیشه و فرهنگ و آموزش امریکا اهمیت مضاعف دارد. در دعوی اصلی مقاله استدلال میکنیم با آنکه پیرس به گفتوگوی علم و دین اعتقاد داشت، اما چون خطاپذیرانگاری، آموزة اصلی فلسفة او، در چالش با آموزههای تعیینی و متافیزیکی کلیسا بود، پیرس کلیسای جهانی غیرالهیاتی را که با عشق الهی برپا میشود، پیشنهاد کرد که با کلیسای الهیاتی محافظهکار تفاوت اساسی دارد و برای صدق علمی، احترام اساسی قائل خواهد بود. پیرس که از «ازدواج» علم و دین سخن میگفت، نزاع یا بیتفاوتی را در روابط علم و دین نمیپذیرفت و میاندیشید که علم و دین باید تا رسیدن به صدق که برای پیرس همیشه «در راه» است، تعامل داشته باشند. فلسفة دین پیرس تا حدودی انگیزشگر است. به این دلیل وسوسهانگیز و انگیزشگر است که پیرس در مقام یک منطقدان و فیلسوف علم دقیق آن را گسترش داد و بسیاری از کسانی که به دلیل تسلط در منطق، فلسفة علم و نشانهشناسی، جذب پیرس شدهاند، از آنچه در کار او در مسائل دینی میبینند، نگران میشوند.