نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشیار گروه مطالعات برنامه درسی و آموزش، دانشکده علوم تربیتی، دانشگاه فردوسی مشهد

10.30465/srs.2024.48109.2124

چکیده

الهیات برنامه­درسی یک قلمرو نوظهور و نه­چندان شناخته‌شده در حوزه مطالعات برنامه­درسی است. هدف این مطالعه ارائه تعریفی جامع از الهیات برنامه درسی و عرضه گونه­­شناسی آن با توجه به وضعیت موجود و ظرفیت­های بالقوه این قلمرو است. ازاین‌رو، گونه­های مختلف الهیات برنامه درسی شناسایی شد. سپس، بر اساس تعریفی جامع از الهیات برنامه درسی و نگاهی اسلامی به دانش الهیات و برنامه درسی، گونه­شناسی اولیه اصلاح شد. نتایج بیانگر امکان تصور قلمرویی جدید تحت عنوان الهیات مطالعات برنامه درسی است که هم رسالتی الهیاتی برای تفسیر الهیاتی وضع موجود و تاریخ رشته برنامه درسی را بر عهده دارد، هم به کمک تفسیر تربیتیِ الهیات اسلامی، به شکل­گیری دانش برنامه درسی اسلامی کمک می­کند

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Curriculum Theology: Definitions and Typology

نویسندگان [English]

  • Morteza Noghrei 1
  • Maghsoud Aminkhandaghi 2

1 Phd student of Curriculum Studies, Faculty of Educational Sciences, Ferdowsi University of Mashhad

2 Associate Professor, Department of Curriculum studies and Instruction, Faculty of Educational Sciences, Ferdowsi University of Mashhad

چکیده [English]

Abstract: Curriculum Theology is an emerging and relatively less known domain in the field of Curriculum Studies. The aim of this study is to provide a comprehensive definition of Curriculum Theology and to present a typology of it based on the current status and potential capacities of this domain. Therefore, in a spequlative study various types of Curriculum Theology were identified. Then, based on a comprehensive definition of Curriculum Theology as "The Theology of Curriculum Studies" and an Islamic perspective on the knowledge of Theology and Curriculum, an initial revision of the typology was made. The results indicate the possibility of envisioning a new domain called "Theology of Curriculum Studies" which not only takes on the theological mission of interpreting the current state and history of the Curriculum field but also contributes to the formation of Islamic Curriculum Knowledge through educational interpretation of Islamic Theology.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Curriculum Theology
  • Additional Theology
  • Theological Knowledge
اسلامی­راد، سعید؛ نرسیسیانس، امیلیا (1401). زیبایی‌شناسی کوئیر: از سیاست هویت به سیاست کوئیر به‌مثابه سیاست مبتنی بر برابری، پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، شماره23: 118-83.
امین خندقی، مقصود؛ مهدوی خواه، علی (1396). به‌سوی انبساط مفهومی از برنامه درسی اسلامی، فصلنامه مطالعات برنامه درسی اسلامی، سال دوازدهم، شماره46: 34-1.
جودی، بهنام؛ توسلی رکن‌آبادی، مجید؛ آب نیکی، حسن؛ نظری، علی‌اشرف (1397). جدال نظری کارل لوویت و هانس بلومنبرگ: «دوران جدید» به‌مثابه «دنیوی شدنِ آخرت­اندیشی» یا «دنیوی شدن از راه آخرت اندیشی»، دو فصلنامه علمی پژوهشی غرب شناسی بنیادی، سال نهم، شماره2: 50-25.
زرقانی، اعظم؛ امین خندقی، مقصود؛ شعبانی ورکی، بختیار؛ موسی پور، نعمت‌الله (1395). نسبت میان نظریه و عمل از منظر پارادایم‌های حوزه مطالعاتی برنامه درسی، فصل‌نامه پژوهش‌های کیفی در برنامه­درسی، سال دوم، شماره5: 105-67.
ستاری، سجاد (1396). فراسوی ریاضیات توسعه؛ چرخشی سوی الهیات توسعه (اولویت متافیزیک توسعه بر فیزیک توسعه)، فصلنامه علمی- پژوهشی سیاست­گذاری عمومی، دوره3، شماره2: 27-9.
شوبرت، ویلیام (1392). پژوهش فلسفی: جُستار نظرورزانه، در کتاب روش‌شناسی مطالعات برنامه درسی، تهران: انتشارات سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت).
طباطبایی، سیدجواد (1393). تاریخ اندیشه سیاسی جدید در اروپا، جلـد نخسـت: از نـوزایش تـا انقـلاب فرانسه 1500-1789دفتر نخست: جدال قدیم و جدیـد در الهیـات و سیاسـات، ویراسـت دوم بـا تجدیدنظر کامل، تهران: نشر مینوی خرد.
کچویان، حسین (1399). تجدد شناسی و غرب شناسی: حقیقت­های متضاد، تهران: انتشارات امیرکبیر.
کرول، جوپل (1398). پایان الهی یا بشری تاریخ: مجادله هانس بلومنبرگ، کارل لوویت و کارل اشمیت در باب سکولاریزاسیون و مدرنیته، تهران: مؤسسه فرهنگی هنری پگاه روزگار نو.
گیلسپی، مایکل آلن (1398). ریشه‌های الهیاتی مدرنیته، ترجمه زانیار ابراهیمی، تهران: نشر پگاه روزگار نو.
لوویت، کارل (1397). معنا در تاریخ، ترجمه سعید حاجی ناصری و زانیار ابراهیمی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
مان، جان استون (1389). یک دیسیپلین نظریه برنامه درسی، صص: 169-156، در کتاب: برنامه درسی: گفتمان نظریه، پژوهش و عمل برنامه درسی نو مفهوم­گرا، اصفهان: جهاد دانشگاهی.
موحد، مجید (1385). الهیات فمینیستی و دنیوی شدن، فصلنامه اندیشه دینی، شماره20: 106-81.
مهرمحمدی، محمود (1390). نظرورزی درباره برنامه درسی دبیرستان، گرایش عمومی، تخصصی یا همگرایی در چهارچوب تخصص گرایی نرم، پژوهش‌نامه مبانی تعلیم و تربیت، 1(1): 48-25.
میلبنک، جان (1396). الهیات و نظریه اجتماعی: فراسوی عقل سکولار، ترجمه شهناز مسمی پرست و شهرزاد قانونی، تهران: نشر ترجمان علوم انسانی.
ووگلین، اریک (1399). درآمدی بر دانش نوین سیاست، ترجمه محمد صبوری، تهران: بنگاه ترجمه و نشر تاب پارسه. 
همتی، همایون (1393). تاریخچه و تبیین ساختار الهیات سیاسی و رهایی­بخش، معرفت ادیان، سال پنجم، شماره 20: 138-123. 
همیلتون، دیوید (1396). تاریخ برنامه درسی، ترجمه مصطفی شریف، در کتاب: برنامه درسی: نظرگاه‌ها، رویکردها و چشم­اندازها.
Behar, L., & Ornstein, A. (1992). An overview of curriculum: The theory and practice. NASSP Bulletin, 76(547), 32-44.
Block, Alan (2012). Toward objectives and assessment: means of control, Journal of the American Association for the Advancement of Curriculum Studies, Volume 8 pp.1-10.
Block, Alan. A. (2004). Talmud, Curriculum, and the Practical: Joseph Schwab and the Rabbis (Complicated Conversation), Peter Lang Inc, International Academic Publishers.
Blumenfeld-Jones, Donald. (2016). The violence of words, words of violence: Keeping the uncomfortable at bay, a Jewish Perspective, Journal of Curriculum Theorizing, Volume 31, 4-12.
Estep Jr. James (2012). Navigating with a compass: Theological perspectives, In Book: Mapping Out Curriculum in Your Church: Cartography for Christian Pilgrims, Published by B&H Publishing Group Nashville, Tennessee.
Ghiloni, Aaron J. (2010). Theology as Education: John Dewey in Dialogue with Christian Doctrine. PhD Thesis, School of History, Philosophy, Religion & Classics, The University of Queensland.
Huebner, D. (1987). Religious education: Practicing the presence of God. Religious Education, 82(4): 569-577. https://doi.org/10.1080/13558358.2017.1341210
Kirylo, J. D., & Boyd, D. (2017). Paulo Freire: His faith, spirituality, and theology. Springer.
Kroll, Joe Paul. (2019). The Divine or Human End of History: The Controversy of Hans Blumenberg, Karl Löwith, and Carl Schmitt on Secularization and Modernity, Tehran: Pegah Rozgar Nou Cultural and Artistic Institute. [Persian]
Kyser, Joseph A. (2020). An Intellectual Biography of Dwayne E. Huebner: Biography, Curriculum History, and Understanding Curriculum as Theological, A Thesis submitted in partial fulfillment of the requirements for the degree of Doctor of Philosophy in the Faculty of Graduate and Postdoctoral Studies.
Leopando, I. (2017). A pedagogy of faith: The theological vision of Paulo Freire, Bloomsbury Publishing.
Löwith, K. (2011). Meaning in history: The theological implications of the philosophy of history. University of Chicago Press. [Persian]
Mann, John Stone. (2010). A Discipline of Curriculum Theory, pp.: 156-169, in the book: Curriculum: Discourse of Theory, Research and Practice of New Conceptual Curriculum, Isfahan: Jihade daneshgahi. [Persian]
Mitrano, B. S. (1979). Feminist theology and curriculum theory. Journal of Curriculum Studies, 11(3), 211-220. https://doi.org/10.1080/0022027790110304
Morris, Marla. (2020). Currere at the Cross-Roads: The deeply theological in the age of Covid-19, Journal of the American Association for the Advancement of Curriculum Studies, 14(1):1-13.
Myers, W. R. (2017). John Dewey, God, and the religious education of the American public. Theology Today, 74(2), 157-171. https://doi.org/10.1177/0040573616688732
Pinar, W. F., Reynold, W. M., Slattery, P. & Taubman, P. M. (1995). Understanding curriculum, New York: Peter Lang.
Pinar, William. F. (2004). What Is Curriculum Theory?, Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Pinar, William. F. (2007). Intellectual Advancement through Disciplinarity: Verticality and Horizontality in Curriculum Studies, Sense Publishers.
Pinar, William. F. (2013). Curriculum Studies in the United States: Present Circumstances, Intellectual Histories, Palgrave Macmillan.
Schubert, W. H. (2013). Philosophical inquiry: The speculative essay.In: Forms of curriculum inquiry, Tehran: Samt. [Persian]
Slattery, George Patrick Jr. (1989). Toward an Eschatological Curriculum Theory. LSU Historical Dissertations and Theses.
Webster, R. S. (2009). Dewey's Democracy as the Kingdom of God on Earth. Journal of Philosophy of Education, 43(4), 615-632. [Persian] https://doi.org/https://doi.org/10.1111/j.1467-9752.2009.00708.x
Whitlock, R. U. (2019). For us, today: Understanding curriculum as theological text in the twenty-first century, In: Internationalizing Curriculum Studies:Histories, Environments, and Critiques. Palgrave Macmillan