نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه فلسفه دانشگاه قم

2 استادیار گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه قم

چکیده

این پژوهش با رویکرد مفهوم‎پردازی‌ با افزودن روش ترکیبی به بررسی دو مفهوم تعامل‎گرایی و انـسجام‎گرایی در مـقام مـفاهیمی مـوجود در بافت ساختارهای‌ معرفتی‌، در زمـینه فلسفه معرفت دینی می‎پردازد و می‎کوشد بـا ملاحظۀ محدودیت‎های معرفت دینی و با کاوش‌ در‌ ابرگرایش تعامل‎گرایی و سـاختار مـعرفتی‌ انسجام‎گرایی، پیشنهادی‌ را‌ برای توجیه گزاره ها و نوع ارتباط‌ آنها‌ در حوزه معرفت دینی ارائه دهـد.

ضروری است پس از بازخوانی دو مفهوم تعامل‎گرایی و انـسجام‎گرایی در فلسفه معرفت دینی، مفاهیم متناظر با آنها با توجه بـه مـلاحظات ساختاری بافت جدید بیان‌ ‎شود‌.

با در نظر‌ گرفتن ماهیت ساختارهای تعاملی و انسجام‎گرا و نیز با لحاظ کردن چیستی معرفت دینی و الزامات آن‌، می‎توان‌ الگوی سـاختار مـطلوب را معرفت دینی عقلانی اعتدالی منسجم تعامل‎گرا با حفظ و حوزة به کارگیری هر یک در نظر گرفت.

سـاختار معرفت دینی عقلانی اعتدالی، برای تقویت توجیه‎پذیری و بـسط مـبانی از متن به خارج از آن و همچنین به منظور پایش روشمند انسجام ساختار، به صورت دائم از حـلقه‌هـای انسجامی و سازوارهای تعاملی بهره‌ می‎برد و در سطحی مماس بـا عمل نیز برای پاسـخ بـه‎هنگام به چالشها و پرسشهای نظری و عـملی، بـه صورت موقت، آنها را به کار می‎گیرد تا مجددا ساختار بازسازی شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the role of cohesiveness and interaction theory in the pattern of acquiring religious knowledge

نویسندگان [English]

  • Amir Abdolahi Khalaj 1
  • Aabas Izadpanah 2

1 PhD student of Philosophy, Qom University

2 Assistant Professor of Islamic Philosophy and Theology, Faculty of Theology, Qom University

چکیده [English]

This study examines the two concepts of interactionism and coherence in the context of concepts in the context of epistemological structures in the field of philosophy of religious knowledge with the conceptualization approach by adding a combined method And tries to offer a proposal to justify the propositions and the type of their relationship in the field of religious knowledge by considering the limitations of religious knowledge and exploring the valley of interactionism and the epistemological structure of coherence.

After rereading the two concepts of interactionism and coherence in the philosophy of religious knowledge, it is necessary to express the corresponding concepts according to the structural considerations of the new context.

Considering the nature of interactive and coherent structures and also considering the nature of religious knowledge and its requirements, the model of the desired structure can be considered as a rational, coherent, moderately interactive religious knowledge with preservation and scope of application of each.

The structure of moderate rational religious knowledge, in order to strengthen justifiability and expand the foundations of the text outside of it, as well as in order to methodically monitor the coherence of the structure, constantly uses cohesive loops and interactive mechanisms. Timely response to theoretical and practical challenges and questions, uses them temporarily to rebuild the structure

کلیدواژه‌ها [English]

  • Religious knowledge
  • coherence
  • interactionism
  • moderate rationality
  • Pattern
ایزدپناه، عباس (1386)، فرایند شناختاری تولید معرفت دینی، پژوهش و حوزه، شماره ۳۰ و ۳۱.
باقری، خسرو، سجادیه، نرگس و توسلی، طیبه (1389). رویکردها‌ و روش‌ های پژوهش در فلسفه تـعلیم و تـربیت، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجـتماعی.
پویمن‌، لویی (1388). معرفت‌شناسی، مقدمه‌ای بر نظریه شناخت‌، ترجمه و تحقیق رضا مـحمدزاده‌، تـهران‌: دانشگاه امام صادق.
حسین زاده، محمد (1382). پژوهشی تطبیقی در معرفت شناسی معاصر، قم: موسسه امام خمینی.
حسینی شاهرودی‌، سید‌ مرتضی (1383). تعریف و خاستگاه دین، مشهد: آفتاب دانش.
ربانی گلپایگانی، علی (1377). «معرفت شناسی معرفت دینی»، مجله کلام اسلامی، شماره 25.
دادفر، محمد – عبدالهی خلج، امیر (1395). «الگوی اثربخشی آموزه های اسلام با رویکرد تحلیلی چشم انداز پردازی در آینده پژوهی تبادل اطلاعات»، فصلنامه اسلام و مدیریت، شماره 8 و 9.
سـعیدی مهر، مـحمد (1382). «نـقدی بـر انسجام گرایی (ترجمه مـقاله ای از فیومرتن )»، پژوهشنامه فلسفه دین، شماره‌ ١.
طوسی، محمد بن حسن (1417ق). عدّة الاُصول، انصاری قمی، محمدرضا، قم: نشر حمد تقی علاقبندیان.
فخار نوغانی، وحیده (1395)، بررسی و تبیین نظریه عقلانیت اعتدال گرا و معیارهای آن در حوزه باورهای دینی از منظر اندیشمندان غربی، اندیشه نوین دینی، شماره 44.
قربانی، قدرت‎الله (1395)، عقلانیت دینی، معیارها و ویژگی‎‏ها، مجله اسفار، شماره 4.
کـشفی‌، عـبدالرسول (1385). «دسته بندی نظریات توجیه معرفت شناختی»، نامه حکمت، ش ٨.
کلینی (1379). اصول کافی، محمد باقر کمره ای، ج1، تهران: دفتر مطالعات تاریخ و معارف اسلامی.
کومبز، جرالد آر. و دنیلز، لو روی بی‌ (1388). پژوهش‌ فلسفی: تحلیل مفهومی، مهرمحمدی و هـمکاران، تهران: سمت.
شمس، منصور (1389). آشنایی با معرفت‌شناسی، قم: آیت عشق.
مبینی، محمدعلی (1394) ، عقلانیت باور دینی در معرفت شناسی‎های برون‎گرا، تهران، سمت.
ملکیان، مـصطفی (1380). راهـی به رهایی، جستارهایی در باب عقلانیت و معنویت، تـهران: نـشر نـگاه معاصر.
Alston, William (1991). Perceiving God: The Epistemology of Religious Experience, Cornell: Ithaca.
Clark‌, Gordon, H (2000). Thales to Dewey, Tennessee: The Trinity Foundation.
Goldman‌, Alvin‌ (1979). "Reliabilism: What Is Justified‌ Belief‌"? In Louis P. Pojman, ed. The Theory of Knowledge, Dordrecht: D.Reide.
Haack, susan (1979). Philosophy of logic's, Cambridge: university press.
Heyting, F (2001). "Anti- foundationalist foundational research. In‌ F. Heyting‌, D. Lenzen, & J. White (Eds.) ", Methods in philosophy and education, Routledge.
Murphy, P (2006). Coherentism in epistemology‌. In‌ Internet‌ encyclopedia of philosophy. Available at: http://www.iep.utm.edu/coherent/.
Oppy, Graham and Michael Scott (2010). Reading Philosophy of Religion, New Jersey: Willey & Black Well.
Popper, K. R. (1974). A logic of scientific discovery. London: Hutchinson.
Peterson, Michael, and other (1991). Reason‌ and Religion, New York: Oxford University Press.
Russel, Bertrand (1910). Philosophical Essays, London: Longman, Green, and ‌‌co‌.
Stenmark‌, Mikaeal‌ (1995). Rationality in Science, Religion, and Everyday Life, Notre Dame: University of Notre.