نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشیار فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

در‌نظر آغازین، منابعی مانند رؤیاها، حضور ارواح و تنفس موجودات از‌جمله خاستگاه‌هایی است‌که از فَهم آنها تصور نفس پدید آمده‌است. یکی‌از بزرگترین مشکلات فکری انسان این‌است‌که از‌‌خود، تصور درونی‌و‌معنوی دارد‌که تطبیق آن تصور با‌فهم فراگیر علمی از جهان مادی از‌جمله جسم، دشوار است. ما خود‌را موجوداتِ دارای نفس و عقل تصور می‌کنیم، البته در‌جهانی که از ذرات مادی بی‌ذهن تشکیل شده‌است. حال پرسش این‌است‌که چگونه می‌توان این‌دو تصور را بر‌یکدیگر انطباق داد؟ چرا مشکل تصور نفس در‌کنار تصور بدن این‌قدر دشوار است؟ دست‌کم از‌زمان دکارت، مشکل نفس و بدن به‌این‌شکل درآمده‌است که چگونه می‌توان ارتباط میان نفس و بدن‌را تفسیر کرد؟ فلاسفه غرب در مفهوم «من» که هر‌کس با آن به‌خودش اشاره می‌کند، اختلاف شدید دارند. در‌تبیین این اختلافات چه می‌توان گفت؟ آیا آنچه به‌آن اشاره می‌شود‌(من)، جسم است و جسمانی؛ یا نه‌جسم‌است و نه‌جسمانی و‌یا مرکب از این اقسام است؟ هدف‌ما در‌این مقاله این‌است‌که با‌کشف و‌تفسیر داده‌ها به‌روش تحلیل-‌توصیفی، ضمن تعریف فلاسفه غرب از نفس، راه‌حل آنان در‌خصوص ارتباط نفس و بدن‌را تبیین کنیم . می‌توان یافته این‌تحقیق درباره نفس را، ‌هست بودن دانست؛ نفس در‌قالب هیچ تعریف و تبیین علمی نمی‌گنجد و ما نمی‌توانیم بگوییم چیست، لیکن می‌توانیم بگوییم که هست و در‌پیرامون آن، شعور و حیات وجود دارد .

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Essence and Truth of the Soul and its Relation to the Body in Western Philosophy

نویسنده [English]

  • Saleh Hassanzadeh

Associate Professor of Philosophy, Allameh TabatabaUniversity

چکیده [English]

Initially, sources such as dreams, the presence of spirits, and the respiration of beings are among the origins of understanding the soul. One of the greatest intellectual problems of the human being is that it has an inner and spiritual imagination of itself, which is difficult to reconcile with a comprehensive scientific understanding of the material world, including the body. We see ourselves as beings with souls and minds, albeit in a world made up of mindless material particles. Now the question is, how can these two imagines be reconciled? Why is it so difficult to imagine the soul along with the body? At least since Descartes, the problem of the soul and the body has become such that how can the relationship between the soul and the body be interpreted? Western philosophers disagree on the concept of "I" with which everyone refers. What can be said to explain these disagreements? Is the subject (I) referred to as a material and a body; Or is it neither a body nor a material? or is it composed of these types? Our goal in this article is to discover and interpret the data by descriptive-analytic method while expressing the Western philosophers' definition of the soul, explain their solution to the relationship between the soul and the body. The finding of this research on the soul can be considered as being; The soul does not fit into any scientific definition and explanation, and we cannot say what it is, but we can say that it exists and that there are consciousness and life around it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Soul
  • Truth
  • Essence
  • Body
  • Relation
  • Western Philosophy
ارسطو (۱۳۷۸)، درباره نفس، ترجمه علیمراد داودی، تهران:‌ انتشارات حکمت،
ارسطو (۱۳۷۹) متافیزیک (مابعدالطبیعه) ارسطو، ترجمه شرف‌الدین خراسانی، تهران:‌ انتشارات حکمت.
ارول، هریس (۱۳۸۹)، طرح اجمالی فلسفه اسپینوزا،‌ ترجمه شهر‌آیینی، تهران:‌ نشر نی.
اسپینوزا (۱۳۶۴)، اخلاق، ترجمه دکتر محسن جهانگیری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
اسپینوزا (۱۳۷۴)، رساله در اصلاح فاهمه، ترجمه اسماعیل سعادت، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
ایلخانی، محمد (۱۳۸۲)، تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس، تهران: سمت.
بارکلی (۱۳۷۵)، رساله در اصول علم انسانی، ترجمه منوچهر بزرگمهر، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
برونوفسکی، مازلیش (۱۳۸۳)، سنت روشنفکری در غرب،‌ ترجمه لیلا سازگار، تهران: انتشارات آگاه.
بل، دیوید (۱۳۷۶)، اندیشه‌های هوسرل، ترجمه فریدون فاطمی، تهران: نشر مرکز.
بوخنسکی (۱۳۷۹)، فلسفه معاصر اروپایی، ترجمه شرف‌الدین خراسانی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
پارکینسون (1381)، عقل و تجربه از نظر اسپینوزا،‌ ترجمه محمدعلی عبداللهی، قم: بوستان کتاب.
پورجوادی، نصرالله. (1358) درآمدی بر فلسفة افلوطین، تهران: انجمن فلسفه ایران.
پهلوان، احمد (1387) رابطه نفس و بدن از نظر ملاصدرا، قم، بوستان کتاب.
حسن زاده، صالح، (1387)سیر و تطور مفهوم خدا از دکارت تا نیچه، تهران، نشر علم
چرجلند، پاول (۱۳۸۶)، ماده و آگاهی، ترجمه امیر غلامی، تهران: نشر مرکز.
خراسانی،‌ شرف‌الدین (۲۵۳۶) از سقراط تا ارسطو، تهران‌: انتشارات دانشگاه ملی ایران.
دارتیک، آندره (۱۳۷۶)، پدیدارشناسی، ترجمه محمود نوالی، تهران: سمت.
دکارت (۱۳۷۶)، فلسفه دکارت، ترجمه منوچهر دره‌بیدی، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
دکارت (۱۳۸۱)، تأملات در فلسفه اولی، ترجمه احمد احمدی، تهران: سازمان سمت.
دکارت (۱۳۸۴)، اعتراضات و پاسخ‌ها، ترجمه و توضیح علی م. افضلی، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
راداکریشنان، سروپالی (۱۳۸۲)، تاریخ فلسفه غرب، ترجمه جواد یوسفیان، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
ژان وال (۱۳۷۰)، بحث در مابعدالطبیعه، ترجمه یحیی مهدوی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
ژیلسون، اتین (۱۳۷۰)، روح فلسفه قرون وسطی،‌ ترجمه ع. داودی، تهران: مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی / شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
ژیلسون، اتین (۱۳۸۴)، تومیسم، ترجمه سیدضیاءالدین دهشیری، تهران: انتشارات حکمت.
سرول، تام (‍‍۱۳۷۹)، دکارت، ترجمه حسین معصومی همدانی، تهران: طرح نو.
ستیس، و.ت (۱۳۷۰)، فلسفه هگل، ترجمه حمید عنایت، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی با همکاری انتشارات امیرکبیر.
فلوطین. (١٣٦٦) دوره آثار فلوطین، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: خوارزمی.
فلوطین، 1378، اثولوجیا، ترجمه، حسن ملکشاهی، تهران، انتشارات شروش
صابری نجف آبادی، 1388، بررسی تحلیلی تطور مفهوم نفس از افلاطون تا ملاصدرا، فصلنامه تأملات فلسفی، سال اول، شماره اول.
صانعی دره‌بیدی (۱۳۸۳)، فلسفه لایب‌نیتس، تهران: انتشارات ققنوس.
صانعی دره‌بیدی، منوچهر (۱۳۸۴)، جایگاه انسان در اندیشه کانت، تهران: انتشارات ققنوس.
کاپلستون، فردریک (۱۳۶۸)، تاریخ فلسفه، ترجمه سید جلال‌الدین مجتبوی، تهران: انتشارات سروش و شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
کاپلستون، فردریک (۱۳۷۲)، تاریخ فلسفه، ترجمه اسماعیل سعادت و منوچهر بزرگمهر، تهران: سروش، انتشارات صدا و سیما.
کاپلستون، فردریک (۱۳۸۰) تاریخ فلسفه، ترجمه غلامرضا اعوانی، تهران: انتشارات سروش و شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
کاپلستون، فردریک (۱۳۸۴)، تاریخ فلسفه، ترجمه عبدالحسین آذرنگ و سید محمود یوسف ثانی، تهران: سروش، انتشارات صدا و سیما.
کانت، ایمانویل (۱۳۶۷)، تمهیدات، ترجمه غلامعلی حداد عادل، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
کانت، ایمانویل (۱۳۸۴)، نقد عقل عملی، ترجمه انشاءالله رحمتی، تهران: انتشارات نورالثقلین.
گلشنی، مهدی (۱۳۸۵)، تحلیلی بر دیدگاه‌های فلسفی فیزیکدانان معاصر، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
لایب‌نیتس (۱۳۷۵)، منادولوژی، (مقدمه و شرح از بوترو و دیگران) ترجمه یحیی مهدوی، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.
لایب‌نیتس (۱۳۸۱)، گفتار در مابعدالطبیعه و نوشتارهای مربوط به آن،‌ ترجمه ابراهیم دادجو، تهران: انتشارات حکمت.
مجتهدی،‌ کریم (۱۳۶۳)، فلسفه نقادی کانت، تهران:‌ مؤسسه نشر هما.
مجتهدی‌، کریم (۱۳۸۲)، دکارت و فلسفه او، تهران:‌ انتشارات امیرکبیر.
نوسباوم، مارتا (۱۳۸۰)، ارسطو، ترجمه عزت‌الله فولادوند، تهران: طرح نو.
هگل (۱۳۸۱)، عقل در تاریخ، ترجمه حمید عنایت، تهران: انتشارات شفیعی.
هگل (۱۳۶۸)، خدایگان و بنده، ترجمه حمید عنایت، تهران: انتشارات خوارزمی.
 
Gilson, Etienne (1982), The unity of philosophical experience, USA, New York.
Kant, Immanuel (1997), Gritigae of pure reason, Cambridge.
Kant (1992), Theoretical philosophy, Cambridge university press.
Plato (1999), collected dialogues, edited by Edith Hamilton and Huntington cairns, part I, Princeton university press
Plato (1999), collected dialogues, edited by Edith Hamilton and Huntington cairns, part II, Princeton university press