نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• علی شریفی ¹
• سبحان رنجبرزاده ²

¹ استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران.

² دانشجوی کارشناسی ارشد گروه علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات و معارف اسلامی، دانشگاه علامه طباطبایی (ره)، تهران، ایران.

چکیده

یکی از ثمرات جهش و پیشرفت علوم تجربی افزایش توجهات به رابطه علم و قرآن و تفسیر علمی قرآن بود، در معرض توجه قرار گرفتن تفسیر علمی هم موجب اتخاذ رویکردهای گوناگونی در این مسئله در میان مسلمانان شده، و هم به بحث‌های کلامی قلمرو قرآن دامن زده است. اما مستشرقان که در سده‌های اخیر وارد مطالعه جدّی در حوزه قرآن و علوم مرتبط با آن شد‌ه‌اند هم به تأمّلاتی در این زمینه پرداخته‌اند، از جمله آنان ماسیمو کامپانینی است که تفسیر علمی قرآن را براساس مبانی هرمنوتیک فلسفی تعریف کرده است. اندیشه‌های وی در این مسئله مواضع مشترکی با دیدگاه‌های روشن‌فکران مسلمان معاصر و متأثر از اندیشه‌های غربی دارد. پژوهش حاضر با روش تحلیلی-انتقادی به بررسی آرای وی پرداخته و درنهایت اثبات شده که مؤلفه‌ها و شاخصه‌های اندیشه وی نظیر مساوی دانستن کاربست هرمنوتیک فلسفی در فهم قرآن با تأویل آن، عبور بدون ضابطه از معانی لغوی و حجیت ظاهری الفاظ قرآن، تاریخمندی قرآن و نگاه پدیدارشناختی به آیات قرآن از شرایط و ضوابط عام تفسیر و نیز ضوابط خاص تفسیر علمی قرآن پیروی نکرده و یا حتی در تقابل با این اصول و ضوابط‌ قرار دارد، در انتها هم تحلیل او از دیدگاه‌های مسلمانان درباره رابطه قرآن و علم مورد بررسی قرار گرفته و به نقاط ضعف آن اشاره شده است.

کلیدواژه‌ها

• تفسیر علمی قرآن
• ماسیمو کامپانینی
• هرمنوتیک فلسفی
• علوم تجربی

عنوان مقاله [English]

Analytical Criticism of Massimo Campanini's Hermeneutical standpoint about Quran's scientific verses

نویسندگان [English]

• Ali Sharifi ¹
• Sobhan Ranjbarzade ²

¹ Faculty of Hadith and Quranic studies. university of Allameh tabatabai. Tehran. Iran

² Faculty of Hadith and Quranic studies, University of allameh tabatabai. Tehran. Iran.

چکیده [English]

One of the results of progress and development of science was increasing attentions to scientific interpretation of the Quran. Recieve attention to scientific interpretation also leed to different approaches in this method of interpretation among Muslims, but Orientalists who entered to the field of Quranic studies in last decades also expressed their standpoints in this area. One of them is Massimo Campanini who defined the scientific interpretation based on philosophical hermeneutic foundations. His opinions about this issue cantain some common positins with contemporary muslim intellectuals. This research with Analytical-Critical method investigated his opinions and demonstrated that the basis of his idea like accord using philophosical hermeneutic in the understanding of Quran with Ta'wil, pass whithout any principle from literal meaning and signification of the Quran, historicisation of the Quran and phenomenological view to the Quranic verses are in contrast with accepted rules and principles of interpretation between Muslims, and at the end evaluated his analysis of Muslims ideas about relation between Quran and science and indicated its drawbacks.

کلیدواژه‌ها [English]

• Scientific interpretation of the Quran
• Massimo Campanini
• Philosophical hermeneutic
• Natural science