پژوهش‌های علم و دین

شماره جاری

بر اساس شماره‌های نشریه

بر اساس نویسندگان

بر اساس موضوعات

نمایه نویسندگان

نمایه کلیدواژه ها

درباره نشریه

اهداف و چشم انداز

اعضای هیات تحریریه

اصول اخلاقی انتشار مقاله

بانک ها و نمایه نامه ها

پیوندهای مفید

پرسش‌های متداول

فرایند پذیرش مقالات

اطلاعات آماری نشریه

اخبار و اعلانات

بررسی تطبیقی آرای جعفر نکونام و محمدعلی رضایی اصفهانی پیرامون تفسیر گزاره‌های علمی قرآن

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم قرآن دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه علوم قرآن دانشگاه اصفهان

چکیده

چکیده
در قرآن کریم در آیات بسیارى پیرامون برخی گزاره‌های علمی سخن رفته که ذیل آن‌ها آرای مختلفى بیان شده است. در این راستا، پژوهش حاضر در تلاش است به بررسی و واکاوی دیدگاه‌های دو نظریه‌پرداز مطرح در میان فارسی‌زبانان یعنی دیدگاه‌های جعفر نکونام و محمدعلی رضایی اصفهانی بپردازد تا در نهایت اثبات کند علت اختلاف دیدگاه‌ها تفاوت پیش‌فرض‌های هر یک در تحلیل گزاره‌های علمی قرآن کریم است. برای نیل بدین هدف، پس از بسط و تبیین مسئله، مهم‌ترین پیش‌فرض‌ها در تحلیل این‌گونه آیات بیان و آرای صاحب‌نظران ذکرشده ذیل آن‌ها شرح داده می‌شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که پیش‌فرض‌ها نقش بسیار مؤثری در تحلیل گزاره‌های علمی قرآن دارند و نگاه ظاهری یا نگاه علمی به این‌گونه آیات مبتنی بر دخالت پیش‌فرض‌هایی چون زبان قرآن، جامعیت قرآن و تفاوت مخاطب آیات الهی است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

بررسی تطبیقی آرای جعفر نکونام و محمدعلی رضایی اصفهانی پیرامون تفسیر گزاره‌های علمی قرآن

نویسندگان [English]

  • zahra Mohagheghian 1
  • Mohamadreza Hajiesmaeeli 2

چکیده [English]

چکیده
در قرآن کریم در آیات بسیارى پیرامون برخی گزاره‌های علمی سخن رفته که ذیل آن‌ها آرای مختلفى بیان شده است. در این راستا، پژوهش حاضر در تلاش است به بررسی و واکاوی دیدگاه‌های دو نظریه‌پرداز مطرح در میان فارسی‌زبانان یعنی دیدگاه‌های جعفر نکونام و محمدعلی رضایی اصفهانی بپردازد تا در نهایت اثبات کند علت اختلاف دیدگاه‌ها تفاوت پیش‌فرض‌های هر یک در تحلیل گزاره‌های علمی قرآن کریم است. برای نیل بدین هدف، پس از بسط و تبیین مسئله، مهم‌ترین پیش‌فرض‌ها در تحلیل این‌گونه آیات بیان و آرای صاحب‌نظران ذکرشده ذیل آن‌ها شرح داده می‌شود. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که پیش‌فرض‌ها نقش بسیار مؤثری در تحلیل گزاره‌های علمی قرآن دارند و نگاه ظاهری یا نگاه علمی به این‌گونه آیات مبتنی بر دخالت پیش‌فرض‌هایی چون زبان قرآن، جامعیت قرآن و تفاوت مخاطب آیات الهی است.

کلیدواژه‌ها [English]

  • کلیدواژه‌ها: گزاره‌های علمی قرآن
  • نگاه ظاهری
  • نگاه علمی
  • پیش‌فرض‌ها
  • محمدعلی رضایی اصفهانی
  • جعفر نکونام
مراجع
منابع
قرآن کریم.
بابایی، علی‌اکبر (1385). روش‌شناسی تفسیر قرآن، قم: پژوهش‌گاه حوزه و دانشگاه.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1390الف). شبهات جدید قرآنی، تأملی در مطالب دکتر سروش پیرامون قرآن، قم: دفتر نشر معارف.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1390ب). «نظریه‌پردازی‌های علمی قرآن»، پژوهش‌نامۀ قرآن و حدیث، ش 9.
رضایی اصفهانی، محمدعلی و محسن ملاکاظمی (1389). اعجازها و شگفتی‌های علمی قرآن، قم: زمزم هدایت.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1388الف). «تفسیر علمی از دیدگاه مفسران شیعه»، مجلۀ شیعه‌شناسی، س 7، ش 26.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1388ب). «زبان قرآن، عرف عام یا عرف خاص»، پژوهش‌نامۀ علوم و معارف قرآن کریم، س 1، ش 3.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1387). «رابطۀ قرآن و علم و راه‌کار حل تعارض ظاهری آن‌ها»، مجلۀ قرآن و علم، ش 2.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1386الف). منطق تفسیر قرآن، قم: نشرجامعه المصطفی العالمیه.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1386ب). «تجلی جاودانگی قرآن در قاعدة جری و تطبیق»، فصل‌نامۀ اندیشۀ دینی دانشگاه شیراز، ش 25.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1386پ). «قرآن و نیازهای علمی معاصر»، مجلۀ قرآن و علم، ش 1.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1375). «علم‌محوری در تفسیر قرآن کریم»، فصل‌نامۀ بینات، س 3، ش 9.
رضایی اصفهانی، محمدعلی (1376). درآمدی بر تفسیر علمی قرآن، قم: اسوه.
سعیدی روشن، محمدباقر (1391). زبان قرآن و مسائل آن، قم: پژوهش‌گاه حوزه و دانشگاه.
گلشنی، مهدی (1385). از علم سکولار تا علم دینی، تهران: پژوهش‌گاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مصباح یزدی، محمدتقی (1382). تعدد قرائت‌ها، قم: مؤسسۀ آموزشی پژوهشی امام خمینی.
مؤدب، سید رضا (1390). روش‌های تفسیر قرآن، قم: دانشگاه قم.
نکونام، جعفر (1392الف). «حقانیت علم ظاهری در قرآن»، مجموعه مقالات نخستین کنگرۀ بین‌المللی قرآن کریم، انسان و جامعه، مشهد: دانشگاه آزاد اسلامی.
نکونام، جعفر (1392ب). «معناسازی و اعجازتراشی‌های بی‌جا برای قرآن»، برگرفته از سایت شخصی در تاریخ 11 اسفند 1392: http://www.nekoonam.parsiblog.com/Archive/
نکونام، جعفر (1392پ) «پاسخ نقدی دربارۀ خاص بودن مخاطبان قرآن و عام بودن هدایت آن»، برگرفته از سایت شخصی در تاریخ 11 اسفند1392: http://www.nekoonam.parsiblog.com/Posts/
نکونام، جعفر (1387الف). «تحلیل ظاهر و باطن قرآن»، صحیفۀ مبین، ش 18.
نکونام، جعفر (1387ب). «روش تفسیر ظاهر قرآن»، صحیفۀ مبین، ش 19.
نکونام، جعفر (1386). «عربی مبین»، مجلۀ خردنامۀ همشهری، ش 15.
نکونام، جعفر (1384). «معناشناسی توصیفی سماوات در قرآن»، مجلۀ پژوهش دینی، ش 9.
نکونام، جعفر (1382). «روش تفسیر باطن قرآن کریم»، پژوهش‌نامۀ قرآن و حدیث، پیش شمارۀ 2.
نکونام، جعفر (1381). «راز بیگانگی جوانان نسبت به آموزه‌های قرآن»، مجلۀ گلستان قرآن، ش 140.
نکونام، جعفر (1379الف). «بررسی چند شبهه در مورد زبان قرآن»، مجلۀ مدرس علوم انسانی، ش 9.
نکونام، جعفر (1379ب). «زبان قرآن گفتاری یا نوشتاری»، پژوهش‌های فلسفی ـ کلامی، ش 3.
نکونام، جعفر (1378). «عرفی بودن زبان قرآن»، صحیفۀ مبین، ش 20.
نصری، عبدالله (1381). راز متن، تهران: آفتاب توسعه.
پژوهش‌های علم و دین
دوره 6، شماره 11 - شماره پیاپی 11
خرداد 1394
صفحه 79-99
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار