نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه فلسفه، دانشگاه امام خمینی

2 دانشجوی دکتری فلسفه، دانشگاه امام خمینی

چکیده

چکیده
حدیث اول از باب حدوث اسماء اصول کافی که به حدیث «حدوث اسماء» مشهور است، از مشکلات و متشابهات احادیث و مشتمل بر معرفت برجسته‎ای از معارف فراوان موجود در روایات اهل‎البیت (ع) است و به دلیل جذابیت محتوای آن، مورد تفسیرهای متعدد واقع ‎شده‎ است. بر اساس این حدیث که مبیّن ترتّب و تنزّل و تکثّر اسماء الهی است، مخلوق اول اسمی است که چهار جزء دارد که یک جزء آن در حجاب سه جزء دیگر قرار گرفته ‎است. آن سه جزء یا سه اسم، هرکدام دارای چهار رکن‎اند و هر رکنی سی اسم در ذیل خود دارد تا درنهایت به سیصدوشصت اسم بالغ شود. در آخر حدیث، اشاره‎ای مشتمل بر تفسیر و تعلیل به آیۀ «قُل اُدعوا اللهَ او ادعوا الرَّحمن ایا ما تَدعوا فَلَهُ الاسماءُ الحسنی» شده ‎است. در میان تفسیرهای متعدد این حدیث، تفسیر ملاصدرا در شرح اصول کافی و تفسیر علامه طباطبایی در المیزان و رسالة الاسماء به جهاتی از جملۀ مهم‎ترین و مؤثرترین شرح‎های موجودند. در این مقاله به بیان و مقایسۀ تحلیلی این دو تفسیر پرداخته‎ایم.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Two Interpretations of the First Emanation Being and Its Components in the Hadith of ‘Huduth al-Asma’

نویسندگان [English]

  • Sayyed Mohammad Hakak 1
  • Mohammad Reza Movahedi Najaf-Abadi 2

چکیده [English]

The first hadith of the chapter ‘Huduth al-Asma’ in Usul al-Kafi, which is one of the most difficult and problematic hadiths and is known as the hadith of ‘Huduth al-Asma’, consists of significant knowledge prevalent in the narratives of the Ahl al-Bayt (A.S.). Because of its attractive content, the hadith has been an object of various interpretations. According to this hadith, which accounts for the sequence, degree, and plurality of the Divine Names, the first creature is a name with four components, one of which is under the veil of the three others. Each of these three components or names has four pillars, and each pillar has thirty names. Thus, the sum total of the names amounts to three hundred and sixty names. At the end of the hadith, there is an exegesis of the 110th Verse of Surat Al-'Isrā' that says “Say, ‘Call upon Allah or call upon the Most Merciful. Whichever [name] you call - to Him belong the best names.’” Among the different interpretations of this hadith, the ones by Mulla Sadra in Sharh Usul al-Kafi and Allameh Tabataba’i in Al-Mizan and Risalah al-Asma are the most important and influential interpretations. In this paper, the two interpretations are explained and analyzed comparatively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Keywords: First Creature
  • First Emanation
  • Concealed Name
  • Unfolded Being (al-Wujud-ul-Munbasit)
  • First Intellect
منابع
ابن‎بابویه، محمد بن ‎علی (بی‎تا). التوحید، صححه و علق علیه السید الهاشم الحسینى الطهرانی، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.‏
استرآبادى‏، محمدامین (بی‎تا). الحاشیة على أصول الکافی، قم: دارالحدیث.
جیلانى، محمد بن ‎محمد مؤمن (1387).‏ الذریعة إلى حافظ الشریعة (شرح أصول الکافی جیلانى)، تصحیح محمد‎حسین درایتی، ج 2، قم: دارالحدیث.
حسن‎زاده آملی، حسن (1375). نصوصالحکم بر فصوصالحکم، بی‎جا: مرکز نشر فرهنگی رجا. ‏
حسن‎زاده آملی، حسن (1378). ممدالهمم در شرح فصوصالحکم، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.
شیرازی، محمد بن ‎ابراهیم (1385). شرح أصول من الکافی‏، تصحیح و تعلیق و مقدمۀ محمود فاضل یزدی مطلق، ج 3، تهران: بنیاد حکمت اسلامی صدرا‏.
شیرازی، محمد بن ‎ابراهیم (1981). الحکمة المتعالیة فى الاسفار العقلیة الاربعة، ج 2، بیروت: دار احیاء التراث‏.
طباطبایی، سیدمحمدحسین (1415 ق). الرسائل التوحیدیة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی.
طباطبایى، سیدمحمدحسین (1417 ق). المیزان فى تفسیر القرآن، ج 8 و 13، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم.
عاملی، بدرالدین (1383‏). الحاشیة على أصول الکافی، قم: دارالحدیث‏.
فیض کاشانى، محمد بن ‎شاه مرتضى (1406ق‏). الوافی، اصفهان: مکتبة الإمام أمیرالمومنین علی (ع).‏
قزوینى، خلیل ‎بن ‎غازى‏ (1387). الشافی فی شرح الکافی، تصحیح محمدحسین درایتی، ج 2، قم: دارالحدیث.‏
کلینى، محمد بن ‎یعقوب (1429 ق). اصول کافی،‏ قم: دارالحدیث‏.
مجلسى، محمدباقر‏ (1403 ق). بحارالأنوار، ج 4، بیروت: دار إحیاء التراث العربی.‏
میرداماد، محمدباقر بن ‎محمد (1403 ق). التعلیقة على أصول الکافی، تصحیح مهدى رجایى، قم: الخیام‏.