نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسنده

دانشگاه معارف اسلامی قم

10.30465/srs.2025.48825.2144

چکیده

لازمه برنامه‌ریزی هوشمندانه برای آینده دانش های انسانی، داشتن تصویری از چگونگی شکل گیری ویژگی های آنها در دنیای آینده است؛ بدون توجه به تغییراتی که در آینده به وقوع خواهد پیوست، برنامه ریزی ها و سیاستگذاری ها حتی در صورتی که کاملا دقیق و اصولی باشد متناسب با شرایط گذشته و حال است و نمی تواند برای شرایط آینده از کارآیی و اثربخشی لازم برخوردار باشد، برای مواجهه با آینده ای مبهم و چندگانه نیازمند « برنامه ریزی پابرجا» هستیم که مبتنی بر شرایط آینده تدوین شده باشد و با وقوع اتفاقات جدید پایدار و تاب آوری خود را از دست ندهد. علوم انسانی اسلامی از چند جهت در معرض تغییرات زمانه است؛ اولا موضوعاتی که در این دانش مورد بحث قرار می گیرد متناسب با شرایط زمان، مساله های روز و سؤالاتی که پرسیده می شود تغییر می کد؛ ثانیا روش های به کار رفته در علوم انسانی اسلامی بدون نسبت با تحولات روش شناسی در سایر علوم نیست. از سوی دیگر باید به تحولاتی که در بکارگیری نشر توزیع علم و دستاوردهای آن اتفاق می افتد، اشاره کرد.علوم انسان اسلامی را می توان از منظر جهانی و از منظر کشور ایران اسلامی، مورد بحث قرار داد و آینده نگاری های متفاوتی را این دو رویکرد طلب خواهند کرد که این نگاشته بر روی آینده پژوهی در ایران اسلامی متمرکز شده است و روندهای جهانی شدن علوم و حرکت پرشتاب علوم به سمت دانش های انسانی را تنها به عنوان تأثیرات کلان محیط دانش محسوب خواهد کرد. این مقاله می کوشد تا با بررسی کلان روندهای گذشته علوم انسانی اسلامی در ایران، تحلیل واقع بینانه ای از وضعیت موجود این دانش در ایران ارائه داده و در پرتو پیشران های آینده وضعیت این دانش را در چهار سناریو « پایان علوم انسانی و جنگ در فضای ابری»، « ایمنی گله ای و استراتژی های تدافعی»، « تخصص گرایی» و « عمومی سازی دانش اسلامی» مورد بررسی قرار می دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Future scenarios of Islamic humanities in Iran

نویسنده [English]

  • mojtaba rostamikia

Qom University of Islamic Education

چکیده [English]

The requirement for intelligent planning for the future of human knowledge is to have a picture of how their characteristics will be formed in the future world; Regardless of the changes that will take place in the future, planning and policies, even if they are completely accurate and principled, are in accordance with the conditions of the past and present and cannot have the necessary efficiency and effectiveness for the future conditions, to face With a vague and multiple future, we need "sustainable planning" that is based on future conditions and does not lose its stability and resilience when new events occur. Islamic humanities are exposed to the changes of the times in several ways; First, the topics that are discussed in this knowledge change according to the conditions of the time, the issues of the day, and the questions that are asked; Secondly, the methods used in Islamic humanities are not without comparison with methodological developments in other sciences. On the other hand, it is necessary to point out the changes that are happening in the use of publishing the distribution of science and its achievements. Islamic human sciences can be discussed from a global perspective and from the perspective of the Islamic country of Iran, and different future projections can be made between these two. They will demand an approach that this writing is focused on future research in Islamic Iran and will consider the trends of globalization of sciences and the rapid movement of sciences towards human knowledge only as macro effects of the knowledge environment. This article tries to provide a realistic analysis of the current state of this knowledge in Iran by examining the past trends of Islamic humanities in Iran and in the light of the future drivers, the state of this knowledge in four scenarios "the end of humanities and war in space" Abri", "herd safety and defensive strategies", "specialization" and "generalization of Islamic knowledge" are examined.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Future research
  • future forecasting
  • the future of Islamic humanities
  • the end of humanities
  • cloud warfare
  • herd safety