نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

• مهدی بهنیافر ¹
• مهدیه روحی ²

¹ دانشیار گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی

² دانش آموخته کارشناسی ارشد فلسفه دانشگاه علامه طباطبائی

چکیده

اعلامیه یا محکومیت‌نامۀ1277 برآیند سلسله مشاجراتی فلسفی و کلامی ازابتدای قرن سیزدهم است که اسقف پاریس (اتین تمپیر) علیه آموزه‌های ارسطویی، توماسی و ابن‌رشدی صادر کرد. این اعلامیه بدواً با هدف صیانت از آموزه قدرت مطلق خداوند و نقد قاعده‌پردازی‌های فیلسوفانه و کلامی درباره خداوند صادر شد اما بعدها تحولات جدیدی رقم زد که خارج از اغراض اولیه بانیان آن و بلکه در تضاد با آنها بود.

در این پژوهش به‌روش تحلیلی-استنادی، ابتدا تحلیلی از زمینه‌ها و اختلاف نظرهای فلسفی و کلامی منتهی به اعلامیۀ1277، اهداف اولیه و نقشۀ مفهومی آن ارائه کرده‌ایم. صیانت از آموزۀ قدرت مطلق خداوند، نخستین و پررنگ‌ترین هدف این اعلامیه است. اما لوازم پنهان و درازمدتی همچون نومینالیسم، سکولاریسم و همین‌طور توسعۀ علم مدرن و خروج علم از سایۀ نگرش ارسطویی را هم تحلیل کرده و نشان‌داده‌ایم که این‌ها لوازمی الهیاتی، علمی و فلسفی هستند که نه‌تنها مورد نظر بانیان اعلامیه نبوده بلکه در تضاد با خطوط اصلی افکار آنهاست. اینها لوازمی بدواً فلسفی و الهیاتی‌اند که در طول زمان ابعاد علم‌شناسانه، اجتماعی و فرهنگی به‌خود گرفته و –عمدتاً ناخواسته- دایرۀ نفوذ جغرافیایی و فکری اعلامیۀ1277 را از زمان و مکان خود فراتر برده و در مواردی هم اغراض بنیان‌گذاران آن را نقض کرده‌اند.

کلیدواژه‌ها

• اعلامیۀ1277
• قدرت مطلق خداوند
• نومینالیسم
• علم مدرن
• سکولاریسم
• ابن‌رشدیان لاتینی

عنوان مقاله [English]

The Parisian Condemnation of 1277 and its scientific and theological results

نویسندگان [English]

• Mahdi Behniafar ¹
• Mahdieh Rouhi ²

¹ Associate Professor,, Department of Philosophy, Allameh Tabataba'i University

² M.A. of Philosophy, Allameh Tabataba'i University

چکیده [English]

This paper is about the condemnation of 1277 that was issued by the bishop of Paris (Etienne Tempier) against the Aristotelian, Thomistic and Averroist theological teachings. This condemnation was initially aimed at protecting the doctrine of God's absolute power and critique of the philosophical and theological reasoning about God, but later it led to new developments that were outside of the initial goals of its founders and were in conflict with it.

This research, using an analytical approach, tries to provide an analysis of the backgrounds and philosophical and theological disagreements that led to the condemnation of 1277, and to present a map of its conceptual scope. Then, we have discussed some of the epistemological and theological implications of this condemnation, among which the doctrine of God's absolute power is the most prominent and one of the main goals of this condemnation. But we have also raised and analyzed the long-term implications such as nominalism, secularism, and the development of modern science and its departure from the Platonic perspective, and it has shown that these are hidden implications that were not only unintended by the founders of the condemnation but also in conflict with their main lines of thought.

کلیدواژه‌ها [English]

• Condemnation of 1277
• Absolute power of God
• Nominalism
• Modern Science
• Secularism
• Latin Averroists