«قانون کارما» و فرضیۀ «بازپیدایی» در آیین هندو (با تأکید بر دیدگاه اوروبیندو)

علی نقی باقرشاهی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 1-15

چکیده
  «قانون کارما» (karma) و فرضیۀ «بازپیدایی» (rebirth) از موضوعات مهمی است که با مسئلۀ حیات پس از مرگ، جبر و اختیار، و تقدیر و سرنوشت انسان ارتباط دارد. از‌این‌رو، در ادیان و مکاتب فلسفی هند مطرح و تقریباً مورد قبول کلیۀ آن‌ها بوده است و شالودۀ عقاید فلسفی آن‌ها را تشکیل می‌دهد. کارما به‌معنای عمل و عکس‌العمل است؛ یعنی ...  بیشتر

رابطۀ سبک زندگی و دین‌داری از دیدگاه ابن ‌خلدون

علی رحمانی فیروزجاه؛ سعدیه سهرابی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 17-32

چکیده
  مفهوم سبک زندگی، به نسبت رویکردهایی که بدان پرداخته می‌شود، تعاریف متفاوتی دارد. سبک‌های زندگی مجموعه‌ای از طرز تلقی‌ها،‌ الگوها، ارزش‌ها، شیوه‌های رفتار، سلیقه‌ها، نوع مصرف، و وسایل زندگی است که غالباً اقدامی جمعی است و شماری از افراد در یک نوع سبک زندگی، اشتراک‌هایی پیدا می‌کنند و این اشتراک‌ها به‌صورت ...  بیشتر

چشم‌اندازی بر تعامل علم و دین در علوم انسانی مدرن

عبدالله قنبرلو

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 33-55

چکیده
  این مقاله به بررسی تأثیر مدرنیته بر جایگاه علم و دین در زندگی اجتماعی بشر می‌پردازد. در چهارچوب تحول پارادایمی که با ظهور تفکر و زندگی مدرن اتفاق افتاد، عقل انسان به معتبرترین منبع شناخت و امنیت و رفاه انسان به مهم‌ترین آرمان شناخت تبدیل شد. در معرفت‌شناسی مدرنیته، تجربه و تبیین منطقی ارتباط میان متغیرها در رسیدن به یک شناخت ...  بیشتر

بررسی تحول نظریۀ ولایت انتصابی عامۀ فقیهان به ولایت مطلقۀ فقیه با رویکرد روش‌شناسی لاکاتوش

حسین مسعودنیا؛ حسین توسلی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 57-73

چکیده
  هر نظریه‌ای برای تداوم خود نیازمند است تا با مقتضیات زمانی و مکانی هماهنگی و تحول یابد. در تحول یک نظریه، باید فرضیه‌های اصلی یک نظریه را حفظ کرد تا به بن و ریشۀ آن ضربه وارد نشود. ازسوی‌ دیگر، تحول باید به‌گونه‌ای باشد که یک نظریه بتواند با شرایط زمانی و مکانی خود وفق یابد. این همان چیزی است که در روش‌شناسی لاکاتوش مشاهده ...  بیشتر

مسئلۀ آفرینش از نگاه ارسطو و ابن ‌‌سینا

مجید ملایوسفی؛ علی حیدری فرجی

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 75-92

چکیده
  یکی از مسائل مهم در تاریخ تفکر بشر مخلوق یا نامخلوق‌‌بودن عالم هستی بوده است. فیلسوفان پیش از ارسطو، هر‌‌یک به‌‌نوعی قائل ‌به ازلی و غیر‌‌مخلوق‌‌بودن عالم هستی بوده‌‌اند. ارسطو با قائل‌‌شدن به ازلیت مقوله‌‌های حرکت، زمان، و ماده را مؤلفه‌‌های اصلی عالم هستی دانسته است و حکم به ازلی و غیر‌‌مخلوق‌‌بودن ...  بیشتر

نگاهی به دیدگاه غزالی دربارۀ «فلسفه و دین» و مقایسۀ آن با آرای برخی از فیلسوفان غرب

عبدالله نیک‌سیرت

دوره 2، شماره 3 ، خرداد 1390، صفحه 93-110

چکیده
  در این مقاله سعی شده تا علل و دواعی امام محمد غزالی در مخالفت و ضدیت با فلسفه و فیلسوفان به‌اختصار تقریر شود؛ زیرا بی‌تردید وی یکی از جدی‌ترین و سرسخت‌ترین مخالفان فلسفه و فیلسوفان در همۀ ادوار تاریخ بوده است. البته، در‌این‌باره سخن بسیار گفته شده است، اما در این میان بهتر است از زبان خود غزالی و فیلسوفان طراز اول به داوری ...  بیشتر