2024-03-28T20:34:33Z
https://elmodin.ihcs.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=597
پژوهشهای علم و دین
38306462
38306462
1396
8
1
بازتاب عشق افلاطونی در جهان مسیحیت
علینقی
باقرشاهی
عشق یکی از موضوعاتی است که افلاطون در سه محاوره خود به آنها پرداخته و متفکران در شرق و غرب واکنشهای گوناگونی به آن نشان داده اند که در این مقاله فقط به بازتاب آن در جهان مسیحیت پرداخته می شود. بطورکلی در جهان مسیحیت دو جریان فکری در خصوص عشق وجود دارد که یکی متاثر از افلاطون بوده و متفکران آن معتقدند از آنجاییکه اندیشه های افلاطون سازگار با دین مسیحی بوده و مغایرتی با آن ندارد، از این رو می توان ضمن اعتقاد به سنت مسیحی از فلسفه افلاطون نیز برای فهم بهتر و عمیقتر مفاهیم دینی استفاده کرد. غالب متفکران اولیه کلیسا مانند یوحنا، اوریگن، و آگوستین به این جریان فکری تعلق دارند. جریان بعدی واکنشی بود به جریان اول و پیروان آن احساس می کردند که عناصر یونانی از طریق متفکران اولیه مسیحی وارد دین مسیحیت شده و آن را آلوده کرده است، از این رو در صدد پیراستن و زدودن مسیحیت از اندیشه های یونانی مخصوصا افلاطونی برآمدند. افرادی چون پولس، لوتر و نایگرن به این جریان فکری تعلق دارند. در این مقاله فقط به آراء اوریگن به عنوان نماینده جریان اول پرداخته می شود زیرا او اولین کسی است که پای افلاطون را به جهان مسیحیت کشید، همچنین اشاره ای مختصر نیز به آراء آگوستین خواهد شد. در خصوص جریان دوم نیز به آراء نایگرن پرداخته می شود زیرا او بطور جدی به این مسئله پرداخته و حتی کتابی دوجلدی تحت عنوان آگاپه و اروس نگاشته و در صدد مقابله با جریان فکری اول برآمد
افلاطون
مسیحیت
عشق
آگاپه
اروس
اوریگن
نایگرن
آگوستین
2017
07
23
1
17
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_2813_b3739ee01406ea298da9656b144ff5fe.pdf
پژوهشهای علم و دین
38306462
38306462
1396
8
1
مطالعه تطبیقی قوانین سقط جنین در کشورهای مسلمان
علی
پژهان
آنیتا
کمالیها
مارال
عجم زمانی
در عصر حاضر ، موضوع سقط جنین بهعنوان یک مسأله اجتماعی بحثانگیز در اکثر کشورهای جهان مطرح است. مساله سقط جنین و احکام مربوط به آن در فقه اسلامی از مسایل مهم بهشمار میآید و با روند تکاملی و رو به رشد علوم جدید وارد حوزه علمی و مجامع پزشکی دنیا از جمله جمعیتشناسی نیز شده است. از آنجایی که دین نقش بسیار مهمی در تصمیمگیری اخلاقی و سیاستهای یک کشور در رابطه با سقط جنین ایفا میکند، هدف اصلی این مقاله تطبیق قوانین سقط جنین در کشورهای مسلمان است. برای رسیدن به هدف اصلی به بررسی معتبرترین متون اسلامی (یعنی قرآن و سنت) و همچنین دیگر عوامل (یعنی فتوای معاصر، عرفان و اصول اسلامی) با رویکرد تحلیلی و سیستماتیک نسبتبه مسئله سقط جنین پرداخته شده است. نتایج نشان میدهد که مواضع نسبت به سقط جنین بهطور چشمگیر متغیراست. بسیاری از علمای دینی مجوز سقط جنین بهویژه در مراحل خاصی از حاملگی را صادر میکنند. اما از طرف دیگر با رویکردی محافظهکارانه 18 کشور از 47 کشور مورد بررسی مجوز سقط جنین را تحت هیچ شرایطی و حتی جهت حفظ سلامت و زندگی فرد باردار صادر نمیکنند. بنابراین اسلام بهشدت سقط جنین را مذموم دانسته و مجازات سنگینی برای مرتکبین آن قائل شده است.
سقط جنین
نگرش
جهان اسلام و قوانین اسلامی
2017
07
23
19
48
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_2814_740afc481902c274db033f379c6e056d.pdf
پژوهشهای علم و دین
38306462
38306462
1396
8
1
نقش معرفت شهودی در ظهور و پیروزی حضرت حجه (عج)
صالح
حسنزاده
داریوش
تلوری
در قرآن کریم به علومی اشاره شده که صاحب آن مسجود ملائک، شاهد بر رسالت، قادر به انجام امور خارق العاده، و تعلیم آن به عموم انسانها، هدف رسالت نبی اکرم(ص) میباشد. ماهیت، ابزار، آثار، و تفاوت این علوم با سایر معارف بشری چیست؟ آیا یاران حضرت حجت(عج) از این علوم بهرهمند و از توانمندیهای حاصله، در ظهور استفاده میکنند؟ معرفت شهودی، مشاهده حضوری بلاواسطه حقایق در عالمِ علمِ ربوبی است که صاحبان آن، باطن اشیاء و حقایق عالم را بی­واسطه صورت علمی شهود می­نمایند. معارف شهودی اعم است از وحیِ نبوت که مختص به انبیا است، و وحی غیر نبوت که شامل: الهام، مکاشفه، رؤیای صادقه، علم به اسماء و کتاب است. در این مقاله با رویکرد معرفتشناسیِ اسلامی ،پس از تبیین علم، اقسام ، ابزار روشهای معرفتی و تفاوت آنها با یکدیگر، به اقسام معارف شهودی و مواهب آن پرداختهایم. عدم انحصار آن به معصومین(س) را اثبات و با ذکر نمونهای از روایاتِ ظهور مدعی شدهایم که صلحاء با تسلط بر برخی از مراتب معرفت شهودی و قدرتهای حاصله، در ظهور و پیروزی حضرت حجه(عج) نقش آفرینی و تحت ولایت امام، زمین را به ارث میبرند. «ان الارض یرثها عبادی الصالحون»
علم
عقل
قلب
معرفت شهودی
ظهور
2017
07
23
49
72
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_2815_3a0a80bd92a685de0bc772e8b8817ae9.pdf
پژوهشهای علم و دین
38306462
38306462
1396
8
1
مقایسه علم و دین از دیدگاه «فردریک شلایر ماخر» و «کارل بارت»
فریبا
پسندی
محمدرضا
شمشیری
یکی از مباحث مهم در عرصه دین­پژوهی، نسبت میان «علم و دین» و تبیین حوزههای آموزههای دینی و یافتههای علمی است. با تحولات فکری و فرهنگی پس از رنسانس، تعارضهای علم و دین در مسیحیت نمایان شد ؛ «فردریک شلایر ماخر» و «کارل بارت» از شاخصترین چهرههایی بودند که در جهت سازگاری دین با اقتضائات دوران مدرن تلاش کردند. این دو هر چند در جریان نواندیشی دینی، رویکردی جدید و بازسازی کننده داشتند و در پی اثبات استقلال دین از علم و ایجاد حوزهای حفاظتی برای دین بودند؛ اما با ارائهی طرحهای خود در راستای بازگشت به گوهر دین، قرائتهایی از دین بیان نمودند که به دلیل تک بعدی بودن از مشکلات قابل توجهی برخوردار بود. شلایر ماخر، خدا و عناصر مهم دین را در حد احساس و تجربه شخصی کاهش داد؛ نوعی انسان محوری و تفسیر آموزههای دینی بر اساس معارف بشری که کارل بارت آن را نادرست خواند. اما بارت هم در معرض خطر قرار گرفت؛ تنها معیار سنجش را آموزههای مسیحی دانست و بزرگداشت خدا را با کوچک ساختن انسان همراه ساخت؛ یعنی درست خلاف جهتی حرکت نمود که شلایر ماخر پیموده بود.
دین
رابطه علم و دین
شلایرماخر
کارل بارت
2017
07
23
73
90
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_2816_fc7b01554f1359798f582eaf49965a34.pdf
پژوهشهای علم و دین
38306462
38306462
1396
8
1
بررسی اصالت وکارایی دیدگاه جوادی آملی دربارۀ رفع تعارض علم ودین
جواد
گلی
یکی از مسائل مهم در عرصۀ دینپژوهی معضل تعارض علم و دین است. جوادی آملی یکی از برجستهترین متفکران روحانیت شیعه است که به حل شبهه تعارض علم و دین پرداخته است. پرسش اصلی این است که آیا شیوههای رفع تعارض وی خاستگاه اسلامی دارد یا تکرار شیوههای متفکران غربی است و آیا این شیوهها در رفع تعارض موفق هستند؟ هدف از این مقاله ارائۀ شیوههای ایشان و بررسی اصالت آنها و ارزیابی کاراییشان است. با مراجعه به آثار جوادی آملی و آثار برجسته متفکران غربی در زمینة علم و دین و بررسی آنها مشخص میشود که برخی از شیوههای جوادی آملی مبتنی بر فلسفه علم اسلامی و دسته دیگر مبتنی بر دیدگاههای دینشناسانه اسلامی است. ازاینرو، اصالت این شیوهها اثبات گردیده و چون وی با ملاحظه ماهیت و ویژگیهای علم و دین و با حفظ خصوصیات آنها سازگاریشان را تبیین کرده، شیوههای وی در رفع تعارض کارایی دارد
جوادی آملی
علم
دین
شیوههای رفع تعارض
2017
07
23
91
112
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_2817_385556ab389d336ce780142d9a95c1b7.pdf
پژوهشهای علم و دین
38306462
38306462
1396
8
1
رسالات شبانی: نقد جایگاه آن در میان مسیحیان
مجتبی
زروانی
امین
افخم
سه رسالۀ اول و دوم تیموتائوس و تیتوس در عهد جدید، منسوب به پولس، معروف به رسالات شبانی هستند. وثاقت این رسالات تا قرونوسطی موردپذیرش بود اما با شروع جریان نقد تاریخی کتاب مقدس همچون دیگر نوشته های کتاب مقدس، سندیت و محتوای این رسائل موردبررسی جدید قرار گرفتند. این مقاله درپی پاسخ به دو سؤال دربارۀ این رسالات است؛ نخست بررسی انتساب این رسالات به پولس و دوم تأثیر آموزهها و الهیات این رسالات بعد از جریان نقد تاریخی کتاب مقدس. نخستین بار شلایرماخر سندیت این رسالات را مورد تردید قرار داد و دانشمندان بعدی با تأیید نظر او دلایل بیشتری را ارائه دادند. روش بررسی ای مسئله روش تحلیل مفهومی است. به نظر میرسد پولس نویسندۀ حقیقی رسالات شبانی نیست. علیرغم تمامی نقدها و بررسی­ها، امروزه رسالات شبانی منشأ الهام و تأثیر در جامعۀ مسیحی هستند. تأثیر رسالات شبانی بر ساختار کلیسای مسیحی، الگوی رفتاری مؤمنان و انجمنهای خیریه هنوز قابلتوجه است
نقد کتاب مقدس
رسالات شبانی
پولس
تیموتائوس
تیتوس
مسیحیان
2017
07
23
113
140
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_2818_dd1385b583c2b3d70cdabb4d1ba44a3b.pdf