مریم کامیار؛ زهره اسدی
چکیده
سدههای نخست تمدن اسلامی در ایران، اختراعاتی در عرصهی سازههای مهندسی انجام شده که با جزئیات نوشتاری و تصویری، اطلاعات تکنولوژی را ثبت کردهاند. در کتاب “الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعه الحیل” نوشتهی "جزری" (6 ه.ق)، چندین دستگاه با سازوکار (تکنولوژی) روز معرفی شده است. این کتاب، یک کتاب جامع نظری و عملی میباشد و ...
بیشتر
سدههای نخست تمدن اسلامی در ایران، اختراعاتی در عرصهی سازههای مهندسی انجام شده که با جزئیات نوشتاری و تصویری، اطلاعات تکنولوژی را ثبت کردهاند. در کتاب “الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعه الحیل” نوشتهی "جزری" (6 ه.ق)، چندین دستگاه با سازوکار (تکنولوژی) روز معرفی شده است. این کتاب، یک کتاب جامع نظری و عملی میباشد و دستگاههای ارائه شده در این کتاب از لحاظ ظاهر و کارایی متفاوت بودند. امروزه دستورالعملهای تصویری آن، بخشی از سنت تصویری ایران را شامل میشود. ضرورت و کاربرد چنین تحقیقاتی، آشنایی با پیشینهی علمی و هنری گذشتهی هنر و تمدن اسلامی ایران است و شناخت سنت تصویرسازی علمی، استفاده از هنر و چگونگی آن را در سالهای اولیه اسلامی در ایران نشان میدهد. این پژوهش یک تحقیق توصیفی بنیادی، بهروش تطبیقی عرضی است. در این مطالعه تلاش شده است آغاز سنت مصورسازی علمی و انتقال دانش توسط تصویر، با شرح و ارائهی دستگاهها، ارزیابی شود و شاخصههای هنر نقاشی ایران در تصاویر علمی کتاب جزری شناسایی و تبیین شود. نتیجه گرفته می شود که نگارهها، علاوه بر ارزش هنری، تصاویر ارزشمندی هستند که با رعایت شاخصههای سنتی هنر ایران در ارائه و شناخت وسایل مکانیکی عصر خود موفق بودهاند.
