نوع مقاله : علمی-پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد پرستاری دانشگاه جندی‌شاپور
2 دانشجوی کارشناسی‌ارشدتغذیه، دانشگاه اصفهان
3 دانشجوی کارشناسی تغذیه، دانشگاه جندی‌شاپور
چکیده
میوه‌ها سرشار از ویتامین‌ها، مواد معدنی، و املاح هستند و مصرف آن‌ها تأثیر به‌سزایی در سلامتی انسان‌ها، پیشگیری، و درمان بیماری‌ها دارد. در قرآن کریم خداوند از بعضی میوه‌ها چون انگور، انار، خرما، انجیر و زیتون به عنوان هدیۀ بهشتی نام برده است. احتمالاً در این تذکر، فواید جسمی و روحانی برای انسان وجود دارد. لذا این مقاله با هدف بررسی خواص درمانی میوه‌های مذکور از منظر قرآن و احادیث و مقایسۀ آن با یافته‌های نوین علوم پزشکی صورت گرفته است تا به نگرش پویایی اسلام به عنوان یک دین جهان‌شمول بیشتر پی برده شود و حقایق بیشتری در این زمینه آشکار گردد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
Assessment of Therapeutic Properties of Quranic Fruits and Their Conformity to the Findings of Modern Medical Sciences
نویسندگان [English]
- Morteza Nasiri 1
- Omid Sadeghi 2
- Hesam Eshaghi Shahrezai 3
چکیده [English]
Fruits are rich in vitamins, minerals and salts and consuming fruits has a significant role in the human health and in prevention and treatment of various diseases. Almighty God has mentioned the names of a number of fruits: grapes, pomegranate, palm date, fig and olive and has introduced them as fruits of paradise. Thus, there must be some physical and spiritual benefits in them. This paper aims to investigate therapeutic properties of these fruits from the perspective of the Qur’an and hadith and then make a comparison between them and findings of modern medical sciences. The goal is that the dynamic attitude of Islam, a powerful religion for all humans, will be demonstrated.
کلیدواژه‌ها [English]
- Keywords: Quranic fruits
- the Qur’an
- Hadith
- Islam
- medical sciences
منابع
احمدی، احمد، زینب پاشازانوس، و سمیه قمی (1391). «بررسی خواص میوۀ قرآنی انجیر از دیدگاه علمی و احادیث». فصلنامۀ تاریخ پزشکی، س 4، ش 12.
ارضی، اردشیر و دیگران (1387). «مطالعۀ اثر عصارۀ هیدروالکلی دانۀ انگور بر شناخت موش‌های سفید کوچک پیر و جوان». مجلۀ علمی پزشکی جندی‌شاپور. دورۀ 7، ش 4.
اشراقی جزی، فاطمه و دیگران (1390). «مقایسۀ اثر آب انگور قرمز و ورزش بر روی موش‌های صحرایی نر پارکینسونی‌شده»، مجلۀ دانشکدة پزشکی اصفهان. دورۀ 29، ش 162.
امامی، محمد و دیگران (1389). «اثر آب انگور قرمز بر یادگیری و حافظۀ احترازی غیرفعال در موش‌های صحرایی نر»، مجلۀ دانشکدة پزشکی اصفهان، دورۀ 28، ش 104.
امینی‌راد، امید، محمدعلی خلیلی، و حمیدرضا سلطانی گردفرامرزی (1388). «بررسی تأثیر مصرف آب انار بر پارامترهای اسپرم و پتانسیل باروری در موش»، مجلۀ پزشکی هرمزگان، دورۀ 13، ش 3.
حمود، نصره (1378). «مقایسۀ تأثیر مصرف میوۀ خرما و داروی اکسی‌توسین بر میزان خون‌ریزی بعد از زایمان طبیعی»، پایان‌نامة کارشناسی ارشد مامایی، دانشکدۀ پرستاری و مامایی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد.
خادم حقیقیان، حسن، یعقوب کوشان، و اکبرعلی عسگرزاده (1390). «گزارش یک مورد درمان زخم پای دیابتی با استفاده از بره موم حرارت‌دیده در داخل روغن زیتون»، مجلۀ دانش و تندرستی. دورۀ 6، ش 4.
خاوری، سید علی‌حسین (1390). «همراهی آرتریت روماتوئید و نقرس: گزارش موردی و مروری بر مقالات»، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دورۀ 21، ش 1.
خلیلی، محمدعلی(1382). طب الصادق، ترجمۀ نصیرالدین امیرصادقی تهرانی، تهران: عطایی.
دانا، نسیم و دیگران (1391). «اثر آنتی‌آنژیوژنیک عصارۀ پوست انار سیاه بر سلول‌های اندوتلیال بند ناف انسان»، مجلۀ دانشکدۀ پزشکی اصفهان. س 30، ش 195.
داودیان دهکردی و دیگران (1389). «تأثیر عصارۀ هیدروالکلی میوۀ خشک‌شده گیاه انجیر (Ficus carica) بر روی یادگیری و حافظۀ فضایی موش سوری»، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دورۀ 12، ش 4.
ربیعی، زهرا، محمدرضا بیگدلی، و فاطمه محققی (1392). «اثر روغن زیتون بکر بر حجم سکتۀ مغزی، سطح سرآمید، سربروزید و فسفاتیدیل کولین مغز در مدل سکتۀ مغزی موش صحرایی»، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد، دورۀ 15، ش 1.
رشیدخانی، بهرام و دیگران (1387). «الگوهای غذایی غالب و ارتباط آن با خطر سرطان سلول‌های سنگفرشی مری در استان کردستان»، علوم تغذیه و صنایع غذایی ایران، دورة 3، ش 11.
زحمتکش، محسن و مریم رشیدی (1387). «گزارش یک مورد درمان زخم پای دیابتی با تجویز موضعی عسل و روغن زیتون»، فصلنامة گیاهان دارویی، س 8، دورة 1.
زربان، اصغر، محمد ملکانه و میثم بقراطی (1386). «خواص آنتی‌اکسیدانی آب انار و توانایی آن در خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد»، مجلة علمی دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، دورة 14، ش 3.
سلیمی، رضا و دیگران (1388). «انگور میوه‌ای تماماً دارویی»، سومین کنگرة ملی قرآن و طب، یزد.
سیاهپوش، امیر، فرشته گل فخرآبادی، و فاطمه جورکش (1390). «تعیین و مقایسه ظرفیت آنتی‌اکسیدانی عصاره‌های آبی و متانولی میوه خرما Phoenix dactylifera L واریته دیری آبادان»، پژوهش در پزشکی، دورة 35، ش 2.
سیاهمرد، زهرا و دیگران (1390). «ارزیابی اثر آب انگور قرمز روی بیماری آلزایمر در رت». مجلة دانشکدة پزشکی اصفهان. دورة 29، ش 167.
شمس، آرش، صدیقه مهرابیان، و نورامیر مظفری (1391). «مقایسة اثر دو عامل تاریکی و نور بر خاصیت آنتی‌اکسیدانی و ضدسرطانی روغن زیتون خالص و تصفیه‌شده»، مجلة دانشگاه علوم پزشکی اراک، س 15، ش 1.
صفاری، حامد و دیگران (1391). «مقایسۀ اثر ضدمیکروبی عصارۀ دانه و پوست انار و آنتی‌بیوتیک‌های رایج بر روی هلیکوباکتر پیلوری جداشده از نمونه‌های بیوپسی بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید بهشتی کاشان»، مجلۀ علمی ـ پژوهشی فیض، دورۀ 16، ش 5.
ظفری زنگه، فریده، لیلا معزی، و اشرف امیر زرگر (1388). «تأثیر رژیم غذایی حاوی میوه‌های خرما، انجیر و زیتون بر وزن، آستانۀ درد و حافظۀ موش سفید آزمایشگاهی»، فصلنامۀ تحقیقات گیاهان دارویی و معطر ایران، دورۀ 25، ش 2.
عیدی، اکرم و دیگران (1390). «اثر ضد درد روغن زیتون در موش‌های کوچک آزمایشگاهی». مجلة دانشگاه علوم پزشکی اراک، س 14، ش 4.
فقیهی، ابوالفضل و دیگران (1386). «بررسی بهبود علائم حرکتی موش مدل پارکینسون پس از درمان با ترانس رزوراترول»، مجلة علوم تشریح ایران، دورة 5، ش 19 و 20.
فکور، حسن و مهدی مهدی خانلو (1391). «توصیه‌های تغذیه‌ای قرآن و تأثیر آن بر سلامت»، فصلنامۀ تاریخ پزشکی، س 4، ش 12.
قدیمی، رضا و دیگران (1391). «نقش تغذیه در ارتقای بعد معنوی انسان از منظر قرآن». مجلة دانشگاه علوم پزشکی بابل، دورة 15، ویژه‌نامه.
قره‌زاده، زهرا (1388). «میوه‌های اثربخش قرآنی، برگزیده‌ای از غذای طیب از منظر قرآن و طب»، سومین کنگرة ملی قرآن و طب، یزد.
کلینی، ابو جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق (1397 ق). الکافی، بیروت: دار الصعب و دارالتعارف.
متقی، علی بن حسام‌الدین (1397 ق). کنز العمّال فی سنن الاقوال و الافعال. ج 12، بیروت: مؤسسة التراث الاسلامی.
مجاهد، شهناز و دیگران (1391). «بررسی تأثیر رطب بر خون‌ریزی بعد از زایمان طبیعی»، مجلة دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، دورة 20، ش 2.
مجلسی، محمدباقر (1403 ق). بحار الأنوار الجامعه لدُرر اخبار الائمه الاطهار، بیروت: مؤسسة الوفاء.
محققی، فاطمه و دیگران (1388). «بررسی اثر روغن زیتون بکر خوراکی بر میزان چربی‌های خون در موش صحرایی»، فیزیولوژی و فارماکولوژی، دورة 4، ش 13.
محمودی، مهدی، محمدرضا حاجی‌زاده، و محمد شمس‌الدین دیانی (1386). «گیاه‌خواری در آموزه‌های پیامبر اعظم (ص)». مجلة دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دورة 6، ش 4.
مرادی، فاطمه، علی ایمانی، و نصیر امانت (1388). «اثر خرما در تسکین درد از نظر قرآن و مقایسۀ آن با مطالعات علمی»، سومین کنگرۀ ملی قرآن و طب، یزد.
مظفرپور، سیدعلی و دیگران (1390). «معرفی مفردات دارویی مؤثر در درمان «یبوست» در طب سنتی ایرانی». تاریخ پزشکی، دورة 3، ش 9.
معطر، فریبرز و شهلا خیراندیش (1390). «ارزش و اهمّیت استفاده از مراجع دینی در درمان بیماری‌ها»، مجلّة طب سنتی اسلام و ایران، س 2، ش 1.
ملکی، علی و فریده کریم مهربان خواهی (1388). «جستاری در نقش آموزه‌های دینی اسلام در پیشگیری و درمان کم‌خونی‌ها»، سومین کنگرة ملی قرآن و طب، یزد.
منتظری، محمدباقر، مجاهد، شهناز (1388). «انار قلب را جان می‌دهد»، سومین کنگرة ملی قرآن و طب، یزد.
میرشمس، روح‌الله (1388). «ارتباط بین مصرف روغن زیتون و بیماری‌های پوستی»، سومین کنگرة ملی قرآن و طب، یزد.
هادی‌پور جهرمی و دیگران (1386). «بررسی اثر عصارۀ انار در حفاظت از غضروف مفصل زانو در مدل تجربی استئوآرتریت»، مجلۀ علوم پزشکی دانشگاه آزاد اسلامی، دورۀ 17، ش 4.
یاوری، محمدرضا و دیگران (1386). «آگاهی، نگرش و عملکرد افراد 25 ساله و بالاتر شهر یزد در ارتباط با خوراکی‌های ذکرشده در قرآن و احادیث»، طلوع بهداشت. س 6، ش 1.
Ahmed, S. et al. (2005). ‘Punica Granatum L. Extracts Inhibits IL-1Beta-Induced Expression of Matrix Metalloproteinases by Inhibiting the Activation of MAP Kinases and NF-Kappab in Human Chondrocytes in Vitro’, J Nutr, Vol. 135, No. 9.
Al-Kuran et al. (2011). ‘Effect of Late Pregnancy Consumption of Date Fruit on Labor and Delivery’, J Obstet Gynae col, Vol. 31, No. 1.
Al-Qarawi et al. (2004). ‘Protective Effect of Extracts from Dates (Phoenix Dactylifera L.) On Carbon Tetrachloride–Induced Hepatotoxicity in Rats’, Journal of Applied Research in Veterinary Medicine, Vol. 2, No. 3.
Alton, H. et al. (2004). ‘Is Religious Orientation Associated with Fat and Fruit/Vegetable Intake?’ J Am Dietetic Assoc, Vol. 104, No. 8.
Amin, AR. Kucuk, O. Khuri, FR. Shin, DM (2009). ‘Perspectives for Cancer Prevention with Natural Compounds’, J Clin Oncol, Vol. 27, No. 16.
Anastassiou, CA. et al. (2006). ‘Subsecond Voltammetric Separation between Dopamine and Serotonin in the Presence of Ascorbate’, Anal Chem, Vol. 78, No. 19.
Aziza, ES. Nahad, E. Nabila, AB. Wael, Sh (2011). ‘Comparative Study of Ozonated Olive Oil Ointment versus Conventional Dressing Methods on the Healing of Grade I Diabetic Foot Ulcers’, Researcher, Vol. 3, No. 8.
Baliga, MS. et al. (2011). ‘A Review of the Chemistry and Pharmacology of the Date Fruits (Phoenix dactyllifera L)’, Food Research International, Vol. 44, No. 7.
Balu, M. Sangeetha, P. Haripriya, D. Panneerselvam, C (2005). ‘Rejuvenation of Antioxidant System in Central Nervous System of Aged Rats by Grape Seed Extract’, Neurosci let, Vol. 383, No. 3.
Calderón-Guzmán, D. et al. (2004). ‘Pyridoxine, Regardless of Serotonin Levels, Increases Production of 5-Hydroxytryptophan in Rat Brain’, Archives of Medical Research, Vol. 35, No. 4.
Castilla, P. et al. (2006). ‘Concentrated Red Grape Juice Exerts Antioxidant, Hypolipidemic, and Antiinflammatory Effects in both Hemodialysis Patients and Healthy Subjects’, Am J Clin Nutr, Vol. 84, No. 1.
Chen, B. Longtine, MS. Nelson, DM (2013). ‘Punicalagin, a Polyphenol in Pomegranate Juice, Downregulates p53 and Attenuates Hypoxia-Induced Apoptosis in Cultured Human Placental Syncytiotrophoblasts’, Am J Physiol Endocrinol Metab, Vol. 305, No. 10.
Chui, MH. Greenwood, CE (2008). ‘Antioxidant Vitamins Reduce Acute Meal-Induced Memory Deficits in Adults with Type 2 Diabetes’, Nutr Res, Vol. 28, No. 7.
Chun, KS. Kundu, J. Kundu, JK. Surh, YJ (2014). ‘Targeting Nrf2-Keap1 Signaling for Chemoprevention of Skin Carcinogenesis with Bioactive Phytochemicals’, Toxicol Lett, Vol. 8, No. 14.
De la Lastra Romero, CA. (2011). ‘An Up-Date of Olive Oil Bioactive Constituents in Health: Molecular Mechanisms and Clinical Implications’, Curr Pharm Des, Vol. 17, No. 8.
Dohadwala, MM. Vita, JA. (2009). ‘Grapes and Cardiovascular Disease’, J Nutr, Vol. 139, No. 9.
Foppa, M. et al. (2002). ‘Red Wine with the Noon Meal Lowers Post-Meal Blood Pressure: a Randomized Trial in Centrally Obese, Hypertensive Patients’, J stud Alcohol, Vol. 63, No. 2.
Gudelsky, GA. (1996). ‘Effect of Ascorbate and Cysteine on the 3, 4-Methylenedioxymethamphetamine- Induced Depletion of Brain Serotonin’, J Neural Transm, Vol. 103, No. 12.
Jurenka, J. (2008). ‘Therapeutic Applications of Pomegranate (Punica Granatum L.): A Review’, Alternative Medicine Review, Vol. 13, No. 2.
Kahrizi, D. et al. (2012). ‘Medicinal Plant in Holy Quran’, American Journal of Scientific Research, No. 42.
Khadem, N. Sharaphy, A. Latifnejad, R. Hammod, N. Ibrahim Zadeh, S. (Accessed: April 18, 2013). ‘Comparing the Efficacy of and Oxytocin in the Management of Postpartum Hemorrhage’. Shiraz E- Med J. Vol. 8, No. 2. 2007,
Available from: http://semj.sums.ac.ir/vol8/apr2007/dates.htm. 58.
Mahan, LK., Escott-Stump, S. Raymond, JL. Krause, MV. (2012). ‘Krause Food and the Nutrition Care Process’, 13th edition, Elsevier Health Sciences.
Marwat, SK. Khan, MA. Khan, MA. Ahmad, M. Zafar, M. Ur-Rehman, F. and et al (2009). ‘Fruit Plant Species Mentioned in the Holy Qura’n and Ahadith and Their Ethnomedicinal Importance’, American-Eurasian J Agric & Environ Sci, Vol. 5, No. 2.
Prakash, R. Gandotra, S. Singh, LK. Das, B. Lakra, A. (2008). ‘Rapid Resolution of Delusional Parasitosis in Pellagra with Niacin Augmentation Therapy’, Gen Hosp Psychiatry, Vol. 30, No. 6.
Qusti, SY. Abo-khatwa, AN. Bin Lahwa, MA. (2010). ‘Screening of Antioxidant Activity and Phenolic Content of Selected Food Items Cited in the Holy Quran’, EJBS, Vol. 2, No. 1.
Razavi, SM. et al. (2013). ‘Red Grape Seed Extract Improves Lipid Profiles and Decreases Oxidized Low-Density Lipoprotein in Patients with Mild Hyperlipidemia’, J Med Food, Vol. 16, No.3.
Sarkaki A., Farbood Y, Badavi M. (2007). ‘The Effect of Grape Seed Extract (GSE) on Spatial Memory in Aged Male Rats’, Pak J Med Sci, Vol. 23, No.4.
Shafaghat, A. (2010). ‘Phytochemical Investigation of Quranic Fruits and Plants’, J of Med Plants, Vol. 9, No.35.
Shah, M. Shah, S. Patel, M. (2011). ‘Review On: The Aspects of Punica Granatum’, Journal of Pharmaceutical Science and Bio Scientific Research (JPSBR), Vol.1, No. 3.
Shahid, W. Marshall, J. (2003). ‘The Fruit of Data Plam: It’s Possible Use as the Best for the Future?’, Journal of Agricultural and Food Chemistry, Vol. 54, No.4.
Shukitt-Hale, B. Carey, A. Simon, L. Mark, DA. Joseph, JA. (2006). ‘Effects of Concord Grape Juice on Cognitive and Motor Deficits in Aging’, Nutrition, Vol. 22, No. 3.
Shukla, M. Gupta, K. Rasheed, Z. Khan, KA. Haqqi, TM. (2008). ‘Bioavailable Constituents/ Metabolites of Pomegranate (Punica Granatum L) Preferentially Inhibit COX2 Activity Ex Vivo and IL-1beta Induced PGE2 Production in Human Chondrocytes in Vitro’, Journal of Inflammation, Vol. 5, No. 9.
Solomon, A. et al. (2010). ‘Protection of Fibroblasts (NIH-3T3) against Oxidative Damage by Cyanidin-3-Rhamnoglucoside Isolated from Fig Fruits (Ficuscarica L.) ’, J. Agric Food Chem, Vol. 58, No.11..
Takahara, A. et al. (2005). ‘The Endothelium Dependent Vasodilator Action of a New Beverage Made of Red Wine Vinegar and Grape Juice’, Biol Pharm, Vol. 28, No. 4.
Türk, G. et al. (2008). ‘Effects of Pomegranate Juice Consumption on Sperm Quality, Spermatogenic Cell Density, Antioxidant Activity and Testosterone Level in Male Rats’, Clin Nutr, Vol. 27, No. 2.
)