ORIGINAL_ARTICLE
حقیقت نهایی در دین هندو با تأکید بر دیدگاه شانکارا و رامانوجا
چکیده آیین هندو دین اکثر مردم هندوستان بوده، ولی دربارۀ ماهیت و پیدایش این دین و واژۀ هندو برای این آیین، میان مستشرقان و محققان هندی اختلاف نظر وجود دارد. دین هندو از منابعی چون اوپانیشادها برخوردار است که سرچشمۀ اصلی مکتبهای فلسفی و عرفانی هندی است. در اوپانیشادها نجات انسان از طریق معرفت است؛ معرفت به حقیقت نهایی که همان آتمان و برهمن هستند. آتمان و برهمن دو حقیقت جداگانهای نیستند، بلکه حقیقت واحدی هستند. شانکارا برای آتمان و برهمن دو جنبۀ تنزیهی و تشبیهی قائل است که اولی را نیرگونا مینامد که وصفناپذیر است و دومی را ساگونا مینامد و آن را قابلتوصیف میداند. از نظر او، نیرگونا حقیقت نهایی است، ولی رامانوجا نیرگونا و ساگونا را با هم حقیقت نهایی میداند. مکتب ودانتا بیشترین اهتمام را در تبیین این مفاهیم کرده و در میان مفسّران این مکتب، شانکارا و رامانوجا بیشترین سهم را در این مباحث داشتند. در این مقاله برخی از آرای متافیزیکی آنها مخصوصاً اختلاف نظر آنها دربارۀ حقیقت نهایی مورد بررسی قرارمیگیرد.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1015_4d976468094b71f67974cab45b87e440.pdf
2013-08-23
1
18
کلیدواژهها: دین هندو
حقیقت نهایی
شانکارا
رامانوجا
اوپانیشادها
مکتب ودانتا
علی نقی
باقرشاهی
abaqershahi@yahoo.com
1
استادیار گروه فلسفه، دانشگاه امام خمینی
LEAD_AUTHOR
منابع
1
چاترجی، ساتیش چاندرا؛ و داتا، دریندرا موهان (1384). معرفی مکتبهای فلسفی هند، ترجمۀ دکتر فرناز ناظرزادۀ کرمانی، قم: مرکز مطالعات و تحقیقات ادیان و مذاهب.
2
شایگان، داریوش (1356). ادیان و مکتبهای فلسفی هند، ج 2، تهران: امیرکبیر.
3
شایگان، داریوش (1382). آیین هندو و عرفان اسلامی، تهران: نشر و پژوهش فرزان روز.
4
Cush, Denise (2008). Encyclopedia of Hinduism, London: Routledge Publications.
5
Dasgupta, Surendranath (2000). A History of Indian Philosophy, New Delhi: Motilal Banarsidas Publishers.
6
Eliade, Mircea (1995). The Encyclopedia of Religion, Macmillan Library Reference, USA.
7
Hastings, James (1981). Encyclopedia of Religion and Ethics, Charles Scribner’s Sons, Harvard University: Clark Publication.
8
Radhakrishna, S. (1983). Indian Philosophy, New Delhi, Blackie and Son Publishers PVT. LTD.
9
Raju, P.T. (1983). Structural Depths of Indian Thought, New Delhi: South Asian Publishers.
10
Sharma, C. (1983). A Critical Survey of Indian Philosophy, New Delhi, Motilal-Banarsidas Publishers.
11
Vatsyayn (1983). Indian Philosophy, New Delhi: Kedar Nath Ram Nath.
12
ORIGINAL_ARTICLE
شناخت علل انحراف و گروههای منحرف در پنج سورۀ نخست قرآن کریم
چکیده این پژوهش به توصیف علل انحراف و گروههای منحرف از دیدگاه قرآن کریم با رویکرد جامعهشناختی میپردازد تا از این طریق، راهکارهای کاربردی را در پیشگیری از رفتارهای منحرف بیابد. روش پژوهش توصیفی و نوع آن کاربردی است. نمونه پنج سورۀ نخست قرآن است و روش گردآوری دادهها، کتابخانهای است. نتایج نشان داد در سورههای بررسیشده، 78/27% آیات به منحرفان اختصاص یافته است و قرآن کریم اعتقادات غیرتوحیدی و گزینش راههای زندگی غیرالهی را عامل انحرافات برمیشمارد. شناخت و کسب آگاهی از علل ریشهای انحرافات و تلاش برای داخلکردن دین در همۀ ابعاد زندگی اجتماعی در سطوح خرد و متوسط و کلان، میتواند از کجرفتاریها جلوگیری کند، زیرا پیامدهای رفتار منحرفان از منظر قرآن، شباهت بسیاری به پیامدهای رفتار منحرفان در عصر مدرن دارد که ضرورت رجوع به قرآن را توجیه مینماید.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1016_62c5395345b041dfc976ff7affeaa490.pdf
2013-08-23
19
38
کلیدواژهها: معیارهای قرآن
انحراف
منحرفان
پنج سورۀ نخست
اعظم
خطیبی
azamkh48@pnu.ac.ir
1
استادیار جامعهشناسی دانشگاه پیام نور
LEAD_AUTHOR
کرم
سیاوشی
karam.siyavoshi@yahoo.com
2
استادیار دانشگاه بوعلیسینا
AUTHOR
منابع
1
قرآن کریم (1384). ترجمۀ الهی قمشهای، چ اول، تهران: دارالقرآن نیروی زمینی سپاه.
2
احمدی، حبیب (1384). جامعهشناسی انحرافات، تهران: سمت.
3
احمدی، حمید (1383). قومیت و قومگرایی در ایران ـ افسانه و واقعیت، چ 4، تهران: نی.
4
آرون، ریمون (1370). مراحل اساسی اندیشه در جامعهشناسی، ترجمۀ باقر پرهام، چ 2، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی.
5
پوپر، کارل (1383). زندگی سراسر حل مسئله است، ترجمۀ شهریار خواجیان، تهران: نشر مرکز.
6
تنهایی، حسین ابوالحسن (1379). درآمدی بر مکاتب و نظریههای جامعهشناسی، چ 4، مشهد: مرندیز.
7
توسلی، غلامعباس (1370). نظریههای جامعهشناسی، چ 2، تهران: سمت.
8
دورکیم، امیل (1368). قواعد روش جامعهشناسی، ترجمۀ علیمحمد کاردان، تهران: دانشگاه تهران.
9
رفیعپور، فرامرز (1377). تضاد و توسعه، چ 3، تهران: شرکت سهامی انتشار.
10
رفیعپور، فرامرز (1378). آناتومی جامعه، تهران: شرکت سهامی انتشار.
11
ریترز، جورج (1374). نظریههای جامعهشناسی در دوران معاصر، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: علمی.
12
ساروخانی، باقر (1371). جامعهشناسی ارتباطات، چ 3، تهران: اطلاعات.
13
سیفالهی، سیفالله (1381). جامعهشناسی مسائل اجتماعی ایران، تهران: جامعهپژوهان سینا.
14
شارعپور، محمود (1386). جامعهشناسی شهری، تهران: سمت.
15
شیخاوندی، داور (1384). جامعهشناسی انحرافات و مسائل جامعتی ایران، تهران: قطره.
16
صدیق سروستانی، رحمتالله (1386). آسیبشناسی اجتماعی ـ جامعهشناسی انحرافات اجتماعی، تهران: سمت.
17
عبدی، عباس (1367). مسائل اجتماعی قتل در ایران، تهران: جهاد دانشگاهی.
18
فرجاد، محمدحسین (1369). روانشناسی و جامعهشناسی جنایی، تهران: همراه.
19
قراملکی، فرامرز (1383). اخلاق حرفهای، چ 2، تهران: مجنون.
20
کمالی، علی (1385). مقدمهای بر نابرابریهای اجتماعی، چ 2، تهران: سمت.
21
کسل، فیلیپ (1383). چکیدۀ آثار گیدنز، ترجمۀ حسن چاووشیان، تهران: ققنوس.
22
گیدنز، آنتونی (1380)، پیامهای مدرنیت، ترجمۀ محسن ثلاثی، چ 2، تهران: مرکز.
23
گیدنز، آنتونی (1381). جامعهشناسی، ترجمۀ منوچهر صبوری، چ 7، تهران: نی.
24
گیدنز، آنتونی؛ و کارن بردسال (1388). جامعهشناسی ـ با تجدیدنظر کامل و روزآمدشده، ترجمۀ حسن چاووشیان، چ 3، تهران: نی.
25
محسنی تبریزی، علیرضا (1383). وندالیسم، تهران: آن.
26
محسنی، منوچهر (1380). جامعهشناسی جامعۀ اطلاعاتی، تهران: دیدار.
27
مطهری، مرتضی (1388الف). تاریخ و جامعه ـ مجموع آثار شهید مطهری، تهران: صدرا.
28
مطهری، مرتضی (1388ب). تکامل اجتماعی انسان در تاریخ ـ نبرد حق و باطل، مجموع آثار شهید مطهری، تهران: صدرا.
29
مظلوم خراسانی، محمود (1381). بررسی مسائل اجتماعی ایران، مشهد: دانشگاه فردوسی مشهد.
30
مکارم شیرازی، ناصر (1366). تفسیر نمونه، ج 1 و 7، دارالکتاب الاسلامیه.
31
Akers, Ronald L. (1968). “Problems in the Sociology of Deviance: Social Definition and Behavior”, Social Forces.
32
Beck, Ulrich (1992). Risk Society: Towards a New Modernity, London: Sage.
33
Becker, Howard S. ( 1973). Outsider: Studies in the Sociology of Deviance, New York: Free Press.
34
Cardoso, F.H. (1972) “Development and Underdevelopment in Latin America”, New Left Review, No. 74.
35
Clinard, Marshall B.; and Robert F. Meier (1995). Sociology of Deviance, 9th ed, Philadelphia: Harcourt Brace College Publishers.
36
Douglas, Jack D.; and Frances C. Waksler (1982). The Sociology of Deviance, Bostoon: Little, Brown.
37
Downes, David; and Paul Rock (1998). Understanding Deviance, Oxford: Oxford University Press.
38
Furtado, C. (1984). The Economic Growth of Brazil: A Survey from Colonial to Modern Times, West Port, Ont: Greenwood Press.
39
Geertz, Clifford (1963). Primordial Sentiments and Civil Politics in the New States, in Glifford Geertz (Ed), Old Societies and New States, New York: Free Press.
40
Giddens, Anthony; and Birdsall, Karen (2009). Sociology, Translation: Hassan Chawooshian, 4th Ed., Tehran: Ney.
41
Giddens, Anthony (1990). The Consequences of Modernity, Cambridge: Polity Presses Stanford: Stanford University.
42
Giddens, Anthony (1997). The Consequences of Modernity, Stanford; Stanford University Press.
43
Merton, Robert K.; and Robert Nisbet (1976). Contemporary Social Problems, H.B.J .Inc, New York.
44
Munck, R. (1986). Politics and Dependency in the Third World: The Case of Latin America, London: Zed Book.
45
Sutherland, Edwin H. (1983). White-Color Crime: The Uncut Version, New Haven: Yale University Press.
46
Sutherland, Edwin H.; and Donald R. Cressey (1966). Principles of Criminology, 7th ed, Philadelphia: Lippincott.
47
Wallerstein, Immanue (1974). The Modern World System, New York: Academic Press.
48
Wallerstein, Immanuel (1979). The Capitalist World Economy, Cambridge: Cambridge University Press.
49
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی جامعهشناختی رابطۀ بین سبک زندگی و دینداری (مطالعۀ موردی شهر ساری)
چکیده امروزه، سبک زندگی، مصرف و کالاها از پارامترهای اجتماعی تأثیرگذار بر حوزۀ جامعهشناسی معرفت هستند که معرفت دینی و به دنبال آن، اهتمام دینی یا به عبارتی دینداری، که بر اساس تقسیمبندی شلر در حوزۀ جامعهشناسی معرفت قرارمیگیرد، از این حیث مستثنا نیست. در راستای بررسی این هدف، در مقالۀ حاضر رابطۀ بین سبک زندگی و دینداری را از طریق روش پیمایش و ابزار پرسشنامه بررسی کردیم. در این تحقیق، حجم نمونه 400 نفر است که نخست از طریق آزمون تحلیل عاملی اکتشافی به شناخت اشکال و سنخهای سبک زندگی و دینداری در جامعۀ مورد مطالعه پرداختیم و سپس با استفاده از آزمونهای کی دو، کرامر، تحلیل واریانس، پیرسون و تحلیل مسیر، فرضیههای تحقیق را بررسی کردیم. نتایج حاصل نشانمیدهد: 1. بین نوع سبک زندگی و نوع دینداری رابطه وجود دارد. 2. بین نوع سبک زندگی و میزان دینداری رابطهای بهدستنیامد. و نتایج حاصل از تحقیق نشانمیدهد که سبکهای زندگی متفاوت، موجب تعدد رفتار دینی و شکلگیری الگوهای خاص در زمینۀ دینداری است.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1017_ca52855c8c1317680b3b8aa3a7da9ad2.pdf
2013-08-23
39
60
Keywords: life style religiosity
level of religiosity
formless religiosity
علی
رحمانی فیروزجاه
1
استادیار جامعهشناسی دانشگاه آزاد بابل
LEAD_AUTHOR
سعدیه
سهرابی
sadiehsohrabi@gmail.com
2
کارشناس ارشد جامعهشناسی
AUTHOR
منابع
1
ابنخلدون، عبدالرحمن (1373). مقدمه (جلد اول و دوم)، محمد پروین گنابادی، تهران: علمی و فرهنگی.
2
آزاد ارمکی، تقی (1385). انواع سبک زندگی در ایران، مرکز تحقیقات استراتژیک شورای مصلحت نظام.
3
برگر، پیتر؛ و تامس لاکمن (1375). ساخت اجتماعی واقعیت، رسالهای در جامعهشناسی شناخت، ترجمۀ فریبرز مجیدی، تهران: علمی و فرهنگی.
4
تامسون، کنت؛ و دیگران (1387). دین و ساختار اجتماعی، ترجمۀ علی بهرامپور و حسن محدثی، تهران: کویر.
5
خدایاریفرد، محمد (1385). آمادهسازی و هنجاریابی مقیاس سنجش دینداری در جامعۀ دانشجویی کشور، انتشارات الکترونیکی دانشگاه تهران: 20/8/89 .
6
زیمل، گئورگ (1388). مقالاتی در مورد دین، فلسفه، جامعهشناسی دین، ترجمۀ شهناز مسمیپرست، تهران: ثالث.
7
شجاعی زند، علیرضا ( 1386). «بررسی امکان همزیستی دین و مدرنیته»، نامۀ علوم اجتماعی، ش 30.
8
شجاعی زند، علیرضا (1382). «مدل برای سنجش دینداری در ایران»، مجلۀ جامعهشناسی ایران، دورۀ ششم، ش 1.
9
فروند، ژولین (1368). جامعهشناسی ماکس وبر، عبدالحسین نیکگهر، تهران: ایران.
10
کاظمی وریجی، عباس؛ و مهدی فرجی (1382). «عرفیشدن و زندگی روزمره»، نامۀ علوم اجتماعی، ش 21.
11
گیدنز، آنتونی (1377). پیامدهای مدرنیت، ترجمۀ محسن ثلاثی، تهران: نشر مرکز.
12
گیدنز، آنتونی (1378). تجدد و تشخص (جامعه و هویت شخصی در عصر جدید)، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: نی.
13
مهدوی کنی، محمد سعید (1386). «مفهوم سبک زندگی و گسترۀ آن در علوم اجتماعی»، فصلنامۀ تحقیقات فرهنگی، ش 1.
14
مهدوی کنی، محمد سعید (1387). دین و سبک زندگی، تهران: دانشگاه امام صادق.
15
نراقی، احمد (1378). رسالۀ دینشناخت، تهران: طرح نو.
16
وبر، ماکس (1374). اقتصاد و جامعه، منوچهری، ترجمۀ ترابینژاد و عمادزاده، تهران: مولی.
17
وبر، ماکس (1387). دین، قدرت و جامعه، ترجمۀ احمد تدین، تهران: هرمس.
18
وبلن، تورستاین (1383). نظریۀ طبقۀ تنآسا، ترجمۀ فرهنگ ارشاد، تهران: نی.
19
همیلتون، ملکم (1387). جامعهشناسى دین، ترجمۀ محسن ثلاثى، تهران: تبیان.
20
Ahmet, Oncu (2008). “Wither Business Ideology: Revisiting Veblen’s Theory of Enginoors as Revolutionary Actors”, Review of Radical Political Economics, Vol. 41, No. 2.
21
Bourdieu, Pierre (1984). Distinction: Asocial Critique of Judgment of Taste, Translated by Richard Nice, Routledgc and Kagan Paul.
22
Bourdieu, Pierre (1993). The Logic of Practice, Polity Press.
23
Bourdieu, Pierre (1996). The Rule of Art, Genesis and Structure of the Literary Nice, Polity Press
24
Bourdieu, Pierre; and loic Wacquant (2002). An Invitation to Reflexive Sociology, Polity Press.
25
Bradford, Verter (2003). “Theorizing Religon with Bordieu against Bourdieu”, Sociological Theory, Vol. 21, No. 2.
26
Duriez, Bart; Bart Soenens; Bart Neyrinck; and Maarten Vansteenkiste (2009). “Is Religiosity Related to Better Parenting? Disentangling Religiosity from Religious Cognitive Style”, Journal of Family Issues, Vol. 30, No. 9.
27
Harrington, Austin (2001). “From Hegel to the Sociology of Knowledge”, Theory, Culture and Society, Vol. 18, No. 6.
28
Holroyd, Cileon (1972). “On the Sociology of Knowledge”, Journal of Libraraianship and Information Scienc, Vol. 11, No. 1.
29
Hoose, Bernard (2010). “Religion, Truth' Mystery and Morality”, Irish Theological Quarterly, Vol. 75, No. 2.
30
Kichberg, Volker (2007). “Cultural Consumption Cnalysis: Beyond Structure and Agency”, Cultural Sociology, Vol. 1, No. 1.
31
Krause, Neal (2008). “The Social Foundation of Religious Meaning in Life”, Research o Aging, Vol. 30, No. 4.
32
Laaric, Miran; and Soregi Flere (2010). “Measuring Religious Costs and Reward in Across – Cultural Prespective”, Rationality and Society, Vol. 22, No 2.
33
Learmans, Rudi (2006). “The Ambivalence of Religiosity and Religion: A reading of Georg Simmel”, Social Compass, Vol. 4, No. 4.
34
Luchau, Peter (2009). “Toward Concept of Civil Religion”, Social Compass, Vol. 1, No. 56.
35
Maycroft, Neil (2004). “Cultural Consumption and the Myth of Life – Style”, Capital and Class, Vol. 3, No. 2.
36
Prandi, Reginaldo (2008). “Religious Dynamics in Latin America”, Social Compass, Vol. 5, No. 55.
37
Simmel. j (1990). The Philosophy of Mony, Tom Bohmer and Pavid Frisby, Newyork: Rotledge
38
Stylianou, Stelios (2004). “The Role of Religiosity in the Opposition to Drug Use”, Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, Vol. 48, No. 4.
39
Terry, Rey (2004). “Marketing the Goods of Salvation: Bourdieu on Religion”, Department of Religious Studies, Vol. 4, No. 34.
40
Vadenberghe, Fredrric (2010). “Immanent Transcendence in Georg Simmel‘s Sociology of Religion”, Jurnal of Classical Sociology, Vol. 1, No. 10.
41
Wood, Matthew (2009). “The Nonformative Element Religiouse Life”, Social Compass, Vol. 2, No. 56.
42
Wood, Matthew; and Christopher Bunn (2009). “Strategy in a Religious Network”, Sociology, Vol. 1, No. 43.
43
ORIGINAL_ARTICLE
خدا در فلسفۀ دکارت
چکیده امروزه دکارت بهغلط یک فیلسوف سکولار شناخته میشود. ما در این مقاله برآنیم نشان دهیم که در نظام فلسفی او، خداوند از جایگاه والایی برخوردار است و مبنای آن نظام را تشکیلمیدهد. خداوند در نظام فلسفی دکارت نهتنها مبنای مابعدالطبیعه، بلکه مبنای علم و اخلاق است. در فلسفۀ دکارت، قدرت و علم الهی منشأ هر واقعیتی است؛ منشأ هرآنچه وجود دارد و نیز منشأ شناخت بشری از هرآنچه وجود دارد. خداوند نهتنها منشأ خلقت طبیعت است، بلکه منشأ خیر اخلاقی نیز هست و نور طبیعی عقل، که خداوند آن را در نهاد ما قراردادهاست، نهتنها ما را قادر میسازد که ساختار ریاضی جهان را درک کنیم، بلکه به ما توان درک ارزشهای اخلاقی را میدهد.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1018_21af8a65d6d8fbd4b272799b180da7c7.pdf
2013-08-23
61
78
کلیدواژهها: دکارت
خداوند
مابعدالطبیعه
علم
اخلاق
سیدمسعود
سیف
1
استادیار گروه فلسفه، دانشگاه امام خمینی
LEAD_AUTHOR
منابع
1
بریه، امیل (1385). تاریخ فلسفۀ قرن هفدهم، «فصل سوم: دکارت و فلسفۀ او»، ترجمۀ اسماعیل سعادت، تهران: هرمس.
2
دکارت، رنه (1317). گفتار در روش راه بردن عقل، ترجمۀ محمدعلی فروغی، ضمیمۀ جلد اول از سیر حکمت در اروپا، نوشتۀ محمدعلی فروغی، تهران: زوار.
3
دکارت، رنه (1364). اصول فلسفه، ترجمۀ منوچهر صانعی، تهران: آگاه.
4
دکارت، رنه (1381). تأملات در فلسفۀ اولی، ترجمۀ احمد احمدی، تهران: سمت.
5
مگی، بریان (1372). فلاسفۀ بزرگ، آشنایی با فلسفۀ غرب، ترجمۀ عزتالله فولادوند، تهران: خوارزمی.
6
Cottingham, John (1993). A Descartes Dictionary, Cambridge: Blackwell.
7
Cottingham, John (2008). “The Role of God in Descartes’Philosophy”, in A Companion to Descartes, Edited by Janet Broughton and John Carriero, Blackwell Publishing Ltd.
8
Francks, Richards (2008). Descartes Meditation A Reader’s Guide, London: Continuum.
9
Skirry, Justin (2008). DESCARTES’ A Guide for the Perplexed, New York: Continuum
10
ORIGINAL_ARTICLE
دکارت و برهان وجودی
چکیده دکارت در برهان وجودیِ، تأمل پنجم، میکوشد تا مطابق مشی عقلباورانۀ خویش و بر اساس تصور فطریای که از کمال نامتناهی داریم، وجود عینی خداوند را آشکار سازد. به نظر او، فرض ذاتی که واجد جمیع کمالات است اما موجود نیست، فرضی است محال و متناقض. خداوند، آنچنان که تصور فطری ما از او حکایت میکند، کمال نامتناهی است و چنین ذاتی ضرورتاً اقتضای وجود دارد. به نظر دکارت، هرچند در تمام موجودات تمایز ذاتی بین وجود و ماهیت در کار نیست و از ذات میتوان وجود اخذ کرد، نوع وجودی که به هر ذات متعلق است، میتواند متفاوت باشد؛ به این معنا که از ذوات متناهی فقط وجود امکانی، و از ذات کامل متعال و نامتناهی (خدا) ضرورتاً وجود واجب استنتاج میشود.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1019_c5d3165fa39f317cf6f7085163843658.pdf
2013-08-23
79
98
کلیدواژهها: برهان وجودی
برهان علّی
تصور فطری
ادراک واضح و متمایز
ذات کامل متعال
ذات
وجود
محمد
شکری
mohammadshokry44@gmail.com
1
استادیار گروه فلسفۀ دانشگاه آزاد
LEAD_AUTHOR
آسیه
عطاپور
2
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد
AUTHOR
منابع
1
اسپینوزا، باروخ (1363). اخلاق، محسن جهانگیری، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
2
ایلخانی، محمد (1382). تاریخ فلسفه در قرون وسطی و رنسانس، تهران: سمت.
3
دکارت، رنه (1367). گفتار در روش درست راهبردن عقل، محمدعلی فروغی، تهران: زوار.
4
دکارت، رنه (1369). تأملات در فلسفۀ اولی، احمد احمدی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
5
دکارت، رنه (1376). اصول فلسفه، منوچهر صانعی درهبیدی، تهران: الهدی.
6
کاپلستون، فردریک (1387). تاریخ فلسفه، ج 2، ترجمۀ ابراهیم دادجو، تهران: علمی و فرهنگی.
7
Cottinghom, J.G (2005). Descartes, New York: Cambridge University Press.
8
CSM: Cottinghom, J.G; R. Sttothoff; and D. Murdock (eds.) (1985). The philosophical Writing of Descartes, 2 Vols, New York: Cambridge University Press.
9
CSMK: Cottinghom, J.G; R. Sttothoff; D. Murdock; and A. Kenny (eds.) (1991). The Philosophical Writing of Descartes, III Vol, New York: Cambridge University Press.
10
Davies, B; and B. Leftow (2004). Anselm, New York: Cambridge University Press.
11
Kenny, A. (1968). Descartes: A Study of His Philosophy, New York: Random House.
12
Nolan, L. (6/18/2013). “Descartes Ontological Argument”, Stanford Encyclopedia of Philosophy.
13
http://plato.stanford.edu/
14
Wippel, J (1982). “Essence and Existence”, In The Cambridge History of Later Medieval Philosophy, eds: Norman Kretzmann, Anthony Kenny and Jan Pinborg, New York: Cambridge University Press.
15
ORIGINAL_ARTICLE
ترانسندانس: معنای اسمی، معنای فعلی
چکیده از بدیعترین اندیشههای یاسپرس، نظریۀ او دربارۀ «متعالی» یا به تعبیر خود او «ترانسندانس» است. پژوهش حاضر به بیان جایگاه این نظریه در اندیشۀ این فیلسوف اگزیستانس میپردازد. از نظر او، شناخت علمی و معرفت متافیزیکی محدود است، اما انسان میتواند به سوی امری فراتر از عقل که قوام هستی انسان بدان است، راهبری شود که این همان «متعالی» است که آخرین وجه وجود است. این پژوهش بر آن است که متعالی از نظر یاسپرس را میتوان در دو جنبۀ اسمی و فعلی مورد بررسی قرارداد؛ جنبۀ اسمی و جنبۀ فعلی ترانسندانس دو ساحت متمایز «متعالی» است که هریک از این دو جنبه به نحوی مکمل جنبۀ دیگر است.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1020_9feda0329c109c5bb4a751271d80a2fe.pdf
2013-08-23
99
115
کلیدواژهها: متعالی
اگزیستانس
دازاین
جهان
محمدکاظم
علمی
1
دانشیار دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
زهرا
زهانی زهان
zahanizahra@gmail.com
2
کارشناسی ارشد فلسفه، دانشگاه فردوسی
LEAD_AUTHOR
منابع
1
بلاکهام، هرولدجان (۱۳۶۸). شش متفکر اگزیستانس، ترجمۀ محسن حکیمی، تهران: نشر مرکز.
2
بوخنسکی، ا. م (1383). فلسفۀ معاصر اروپایی، ترجمۀ شرفالدین خراسانی، تهران: علمی و فرهنگی.
3
خاتمی، محمود (1386). مدخل فلسفۀ غربی معاصر، به کوشش مریم سادات، تهران: علمی.
4
دستغیب، عبدالعلی (1354). فلسفههای اگزیستانسیالیسم، تهران: بامداد.
5
کرمی، حسین (1385). انسانشناخت: تطبیقی در آراء صدرا و یاسپرس، تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی سازمان چاپ و انتشارات.
6
مصلح، علیاصغر (1384). تقریری از فلسفههای اگزیستانس، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی.
7
نصری، عبدالله (1375). خدا و انسان در فلسفۀ یاسپرس، تهران: آذرخش.
8
نوالی، محمود (1386). فلسفههای اگزیستانس و اگزیستانسیالیسم تطبیقی، تبریز: دانشگاه تبریز.
9
وال، ژان (1372). نگاهی به پدیدارشناسی و فلسفههای هستبودن، ترجمۀ یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی.
10
وال، ژان (1375 الف). اندیشۀ هستی، ترجمۀ باقر پرهام، تهران: طهوری.
11
وال، ژان (1375 ب). بحث در مابعدالطبیعه، ترجمۀ یحیی مهدوی، تهران: خوارزمی.
12
یاسپرس، کارل (1377). عالم در آیینۀ تفکر فلسفی کارل یاسپرس، ترجمۀ محمود عبادیان، تهران: چاپ فروردین.
13
یاسپرس، کارل (1379). زندگینامۀ فلسفی من، ترجمۀ عزتالله فولادوند، تهران: شهر کتاب هرمس.
14
یاسپرس، کارل (بیتا). درآمدی بر فلسفه، ترجمۀ اسدالله مبشری، بیجا: حسینیۀ ارشاد.
15
Edward, Paul (1967). Encyclopedia of Philosophy, Mac Millan USA.
16
Jaspers, Karl (1963). Philosophy, 3 Vol., Translated by E.B. Ashton
17
Jaspers, Karl (1971). Philosophy of Existence, Translated by R. F. Grabau, University of Pennsylvania.
18
Schrajo, Oswaldo (1971). Existence, Existenz and Transcendence, Duquesne University.
19
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی سه نمونه از دعاوی ناسازگاری قرآن و علم
چکیده تحقیق حاضر به بررسی سه نمونه از ادعاهای تعارض قرآن و علم میپردازد. ساکنانگاشتن زمین، ریزش تگرگ از کوههایی در آسمان و اختصاص علم به جنین به خداوند، در زمرۀ مصادیقی هستند که مدعیان تعارض قرآن و علم ـ از جمله «کامل نجّار» در کتاب قرائۀ منهجیه للاسلام ـ بدانها استشهاد جستهاند. مقالۀ حاضر بر آن است تا با بازکاوی آیات مربوط بدین سه موضوع و عرضۀ مدالیل آنها به دانش تجربی، ناتمامبودن ادعای تعارض را مدلّل و آشکار سازد. بدینسان بیان خواهدشد که از عدم تصریح به حرکت زمین در قرآن، نمیتوان ساکنانگاری زمین را نتیجه گرفت و وصف «قرار» برای زمین نیز صرفاً دالّ بر سکون عرفی است. به همینسان، نفی «زوال» از «ارض» در قرآن، بیانگر حفظ زمین از حرکتی است که به دگرگونی و نابودی بینجامد (نه حفظ آن از مطلق حرکت). دربارۀ ریزش تگرگ از کوه هم بیان خواهدشد که مراد از تعبیر «جبال فیها مِن بَرد»، کوههایی از ابرهای یخگون هستند که در آسماناند و بر وفق دانش هواشناسی نیز ابرهای بسیار سرد و یخگون خاستگاه بارشهای گوناگوناند. دربارۀ علم به جنین هم، تعبیر «و یَعلمُ ما فِی الاَرحام»، صرفاً دانش همهجانبه و مطلق دربارۀ جنین را به خداوند منحصر میگرداند و این امر با شناخت برخی خصوصیات جنین از سوی انسانها منافاتی ندارد.
https://elmodin.ihcs.ac.ir/article_1021_22643b9e16d0bc9ba7a3297bcdb805ba.pdf
2013-08-23
117
129
کلیدواژهها: رابطۀ قرآن و علم
شبهات قرآنی
خطاناپذیری قرآن
حرکت زمین در قرآن
تگرگ در قرآن
کوه در قرآن
شناخت جنین در قرآن
روحالله
نجفی
1
استادیار دانشگاه خوارزمی
LEAD_AUTHOR
منابع
1
ابنجوزی، عبدالرحمنبنعلی (1431ق). زاد المسیر فی علم التفسیر، بیروت: دارالفکر.
2
ابنعاشور، محمدالطاهر (1420ق). التحریر و التنویر، بیروت: مؤسسۀ التاریخ العربی.
3
ابنمنظور، محمّدبنمکرم (بیتا). لسانالعرب، بیروت: دار صادر.
4
ابوالفتوح رازی، حسینبنعلی (1366). روضالجنان و روحالجنان، مشهد بنیاد پژوهشهای اسلامی.
5
آلوسی، شهابالدین محمود (1417ق). روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم، بیروت: دارالفکر.
6
بازرگان، مهدی (1344). باد و باران در قرآن، قم: مؤسسۀ مطبوعاتی دارالفکر.
7
ترجمۀ تفسیر طبری (1343). تصحیح حبیب یغمایی، تهران: توس.
8
خرمشاهی، بهاءالدین (1374). «بازتاب فرهنگ زمانه در قرآن کریم»، بیّنات، ش 5.
9
الخطیب، عبداللطیف (1422ق). معجم القراءات، دمشق: دار سعدالدین.
10
خلیلبناحمد فراهیدی (1414ق). [ترتیب] کتاب العین، ترتیب و تحقیق مهدی مخزومی و ابراهیم سامرائی، قم: اسوه.
11
راغب اصفهانی، حسینبنمحمد (1426ق). المفردات فی غریب القرآن، بیروت: دارالمعرفه.
12
رودس، رادنی؛ و ریچارد فلانزر (1384). فیزیولوژی بدن انسان، ترجمۀ حمید علمی غروی و حسین دانشفر، تهران: مدرسه.
13
سورآبادی، عتیقبنمحمد (1381). تفسیر سورآبادی، تهران: فرهنگ نشر نو.
14
سید رضی، محمدبنحسین (1380). نهجالبلاغه، ترجمۀ محمد دشتی، قم: مشهور.
15
شبّر، سید عبدالله (1425). تفسیر القرآن الکریم، قم: دارالهجره.
16
شوکانی، محمدبنعلی (بیتا). فتحالقدیر، بیروت: دارالمعرفه.
17
صادقی تهرانی، محمد (1397ق). الفرقان فی تفسیرالقرآن، بیروت: مؤسسۀ الوفاء.
18
طباطبایی، محمدحسین (1392ق). المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت: مؤسسۀ الاعلمی للمطبوعات.
19
طبرسی، فضلبنحسن (1388). مجمعالبیان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسۀ ال‍ن‍ش‍ر الاس‍لام‍ی.
20
طبری، محمدبنجریر (1415). جامعالبیان عن تأویل آیات القرآن، بیروت: دارالفکر.
21
فخر رازی، محمدبنعمر (بیتا). التفسیر الکبیر، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
22
فشارکی، پریدخت (1356). جغرافیای اقلیمی، تهران: چاپخانۀ دانشگاه تربیت معلّم.
23
فضایی، یوسف (1356). پیدایش انسان و آغاز شهرنشینی، تهران: امیرکبیر.
24
قطب، سیّد (1391). فی ظلال القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی.
25
مباشری، محمدرضا (1379). آشنایی با فیزیک هوا، مشهد: شرکت بهنشر.
26
مقاتلبنسلیمان (1424ق). تفسیر مقاتل، بیروت: دار الکتب العلمیه.
27
نجّار، کامل (1425). قرائه منهجیه للاسلام، طرابلس: تاله للطباعه و النشر.
28